تابلو

تابلوها ابزارهای ارتباطی بین جاده و راننده و هدایت ایمنی او در شبکه معابر می باشد. برای آنکه راننده در امنیت باشد و از قوانین حاکم بر جاده تبعیت نماید باید در مسیری قرار گیرد که کلیه نکات و اطلاعات لازم مطابق با قوانین و ایمنی را به آسانی و به سرعت دریافت نماید. رساندن این دانستنیها به طور سریع و کامل به یک سیستم ارتباطی صحیح بین راه و راننده نیاز دارد تا بتواند اطلاعات را به زبانی ساده ، راحت و در موقع مناسب به راننده منتقل نماید.

تابلوها به سه دسته تقسیم شده اند :

الف ) تابلوهای خطر ( هشدار دهنده )

ب ) تابلوهای انتظامی

ج ) تابلوهای اطلاعاتی

یک تابلو برای انتقال پیام آن به رانندگان در سرعت معمولی و یا زیاد باید مفهوم ساده ای داشته باشد. و به طور واضح قابل درک و خوانا و همچنین فاصله آن برای خواندن صحیح باشد. خوانایی یک تابلو بوسیله اندازه طرح ها و یا حروفی که در آن بکار برده می شود تعیین می گردد و اختلاف رنگ زمینه وحروف در آن موثر است و ارزشی که یک تابلو به عنوان یک علامت ترافیکی خواهد داشت. به حروف ، رنگ تابلو و محل نصب آن بستگی دارد. چنانچه راننده برای درک پیام نوشته شده بر روی تابلو همیشه مدت زمان خاصی را لازم دارد. هر قدر سرعت حرکت او بیشتر باشد باید از فاصله دورتری از تابلو شروع به خواندن پیام نماید و تا قبل از انحراف توجه او از جاده باید خواندن پیام را به پایان رسانیده باشد و این که چشمان راننده برای خواندن پیام روی تابلو کاملا خیره شود ، بسیار خطرناک است.

ارایه دقیق تابلوها می تواند باعث افزایش ایمنی و بازدهی عملیاتی شبکه معابر گردد. تابلوهای ترافیکی می بایست طوری طراحی شوند که پیامها واضح و انتقال مفهوم به استفاده کنندگان از شبکه سریع و به آسانی قابل فهم باشد.

در مورد تابلوها می بایست نکات زیر را در نظر داشت :

۱- تابلوها از ابزار بسیار مهم ارتباطی برای هدایت رانندگان از میان نقاط تداخل و خطرات موجود در شبکه معابر می باشد. این ابزار امکان هشدار دادن به رانندگان را فراهم می آورد.

۲- تابلوهای هشدار دهنده و انتظامی که ترجیحا بر اساس قوانین بین المللی تهیه شده باشد ، با ارائه اطلاعات مربوط به قوانین و خطرات در جاده نقشی حیاتی را در ایمن سازی شبکه ایفا می نمایند. البته تابلوهای نشان دهنده مسیر حرکت نیز مخصوصا از نوع نقشه ای می توانند هشدارهای لازم را ارائه دهند.

۳- عملکرد کلی تابلوهای نشان دهنده مسیر می بایست برای هدایت ترافیک به طرف یک مقصد کلی و سپس نقطه مناسب هدایت آنها به نواحی خاص و نهایتا مقاصد محلی آنها باشد.

۴- درک تابلوهای نقشه ای آسان تر از نوعی است که مقصد ها را در یک لیست عمومی نشان می دهند.

۵- ابعاد ، شکل و محل استقرار دقیق یک تابلو به سرعت خودروها بستگی دارد. ولی می بایست دقت نمود که در فاصله مناسبی از جاده نصب و یا طورحی طراحی شوند که برای خودروهایی که با آنها برخورد می نمایند خطری ایجاد نکنند.

۶- تابلوهای معابر شبرنگ ، در کاهش تصادفات در ساعات شب در نقاطی که روشنایی خیابانی وجود ندارد ، حتی در معابر شهری نقش مهمی را ایفا می نماید.

۷- برای شکستن خط دید راننده در مواردی که خطرات غیر منتظره وجود دارد می بایست از تابلوهای هشدار دهنده استفاده نمود.

۸- محل نصب تابلوها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تابلوها می بایست در فاصله کافی از محلهای مورد نظر نصب شده باشند ، تا زمان کافی برای درک پیام و انجام واکنش لازم در اختیار باشد ولی نباید آنقدر دور باشند که تا زمان رسیدن به محل مورد نظر ، پیام مربوطه فراموش شده باشد.

۹- برای پرهیز از مشکلات انسداد رویت تابلو می بایست دور از گیاهان مجاور مورد نظر واقع شوند وممنوعیت پارک نیز بایستی اجرا گردد. چنانچه احتمال جلوگیری از رویت تابلو توسط خودروهای دیگر در حال حرکت نیز وجود داشته باشد ، می بایست از تابلوهای بالای جاده یا تکرار تابلوهای حاشیه ای استفاده نمود.

۱۰- تابلوها بایستی در تاریکی نیز قابل رویت باشند. برای این امر در نواحی شهری بسته به شرایط نوری ممکن است استفاده از روشنایی درونی یا بیرونی برای تابلوها ضروری باشد. تعمیر و نگهداری منظم تابلوها از اهمیت زیادی برخوردار است.

۱۱- در مواردی که تابلوهای هشدار دهنده یا سایر تابلوها در ارتباط با تقاطع ها به کار گرفته می شوند می بایست دقت نمود که باعث انسداد اصلی دید نگردند.

۱۲- جدا از تابلوهایی که در مورد وضعیت مقابل جاده هشدار می دهند ، تابلوهایی برای استقرار در خود محوطه ها همانند تابلوهای فلش دار پیچها یا میادین نیز وجود دارند. این امر بسیار مهم است که این تابلوها نبایستی برای خودروهایی که از جاده منحرف می شوند ایجاد خطر نمایند.

۱۳- می بایست تاکید بر تابلوهای ساده ، واضح و یکنواخت باشد که ترجیحا بر مبنای قوانین بین المللی تهیه شده و حداقل کلمات در آنها بکار گرفته شده باشد. می بایست از علایم و سمبلها استفاده نمود زیرا آنها به درک سریع پیام کمک می نمایند.

۱۴- علایم ، تابلوها و سمبلهای مورد استفاده می بایست به صورت یکنواخت به کار گرفته شود. برای کاربرد صحیح بایستی از استانداردهای طراحی یکنواخت استفاده شود.

محل استقرار تابلوها از اهمیت خاصی برخوردار است و می بایست طوری نصب شوند که اطلاعات خود را به خوبی ارایه دهند و در عین حال جلوی دید ویژگی های اصلی معبر را نگیرند.

رایج ترین مشکل در مورد دیدن تابلوها رشد گیاهان است و بنابراین محل استقرار تابلوها می بایست طوری باشد که این خطر به حداقل ممکن کاهش یابد. تابلوها باید در تمامی اوقات قابل رویت باشند و بنابراین بهتر است که از تابلوهای شبرنگ دار استفاده شود و ممکن است لازم باشد تابلوهای شهری از داخل یا خارج مورد روشنایی قرار گیرند.

الف ) ویژگی های تابلوهای راهنمایی و رانندگی

۱- تابلوها از ورق آهنی به صورت قالبی و یکپارچه ساخته شده اند و برای اتصال تابلو به پایه از قسمت لب برگردان تابلو سود جسته و هیچگونه اتصالی از روبرو مشاهده نمی شود.

۲- به دلیل سختی ورق آهنی و یکپارچگی تابلو ، استحکام ایجاد شده فوق العاده زیاد بوده و دارای عمر مفید زیادی نیز می باشد.

۳- همچنین در مقایسه با تابلوهای ساخته شده از ورق آهنی ساده و ورق آهنی با فریم آلومینیومی از ایمنی و زیبایی بیشتری برخوردار است.

۴- تابلوها با رنگ الکترواستاتیک پوشش داده شده که باعث دوام طولانی و مقاومت رنگ تابلو در مقابل خراش و خوردگی و شرایط جوی می گردد.

۵- سطح بازتابنده تابلو از جنس شبرنگ رده مهندسی ۷ ساله ( مطابق با استاندارد ASTMD 4956-2001 ) بوده ، و برای نقش علایم در تیراژهای کم از برش کامپیوتری ، و در تیراژهای زیاد از جدیدترین روشهای چاپ بر روی شبرنگ استفاده می شود.

این ویژگی ها موجب ماندگاری و ثبات رنگ در برابر نور خورشید و اشعه ماورای بنفش ، چسبندگی زیاد و مقاومت در برابر شستشو می گردد.

ب ) مشخصات فنی تابلوهای تولیدی

ج ) نظام شماره گذاری تابلوها

هر تابلو با یک رمزینه ( کد ) ۵ رقمی مشخص گردیده است. سه رقم اول رمزینه هر تابلو ، رمزینه اصلی تابلو و دو رقم آخر ، رمزینه فرعی آنها را نشان می دهد. نظر به اینکه تعدادی از تابلوهای رایج در ایران کاربرد بین المللی ندارند لذا به منظور پوشش دادن این گونه تابلوها در رمزینه ( کد ) گذاری ، پیش شماره های ۸۰۱ الی ۸۹۹ انتخاب شده است.

جدول ۱ ، سه رقم اول تابلوهای بین المللی و جدول ۲ ، سه رقم اول رمزینه تابلوهای ایران را به تفکیک نشان می دهد.

آنچه در مورد رمزینه تابلوها باید مورد توجه قرار گیرد این است که ، سه رقم اول شماره تابلو ، رمزینه اصلی و دو رقم آخر ، رمزینه های فرعی آن هستند. رمزینه اصلی نوع پیام تابلو را با سمت و سو و دیگر مشخصات معبر اعلام می نماید. مثلا رمزینه های فرعی ۱۰ تا ۴۰ مربوط به سمت و سوی معبر و رمزینه های ۵۰ و بیشتر ( جدول شماره ۳ ) مربوط به میزان شیب ، سرعت مجاز و ارتفاع قابل عبور معابر بوده ، و رمزینه های فرعی ۰۱ ، ۰۲ الی ۰۹ مختص تابلوهای با نوشتار دو زبانه یا تابلوهای هم پیام با تفاوت های جزیی می باشند.