سیستم های کراکینگ

یکی از روش های تبدیل هیدروکربن ها که طی آن مولکول هیدروکربن در اثر حرارت شکسته می شوند این واکنش گرماگیر بوده پس در هر واحد کراکینگ بخش عمده کار توسط کوره انجام می شود و سایر قسمت ها برای جدا سازی فرآورده های به دست آمده در سیستم به کار برده شده اند کراکینگ حرارتی کاربرد وسیعی دارد و می توان برش های نفتی را به انواع فرآورده ها مثل اولفین ها پلی اولفین ها گاز های سبک اشباع نشده- نفت سوخت-گازوییل آروماتیک ها وکک و … تبدیل کرد واکنش های کراکینگ دو نوع هستند
۱)واکنش های اولیه که باعث از بین رفتن خوراک می شوند
۲)واکنش های ثانویه که فرآورده های واکنش اولیه را تبدیل می کنند
کراکینگ حرارتی می تواند برای تبدیل ماده ارزان قیمت به ماده با ارزش تر به کار برود نظیر تبدیل گازوییل به بنزین تبدیل نفت سوخت سنگین به گاز و بنزین و کک- افزایش عدد اکتان بنزین یا کاهش گرانروی یک سوخت سنگین و … به کار رود در کراکینگ حرارتی فشار نقش کم رنگ تری نسبت به دما و زمان دارد. کراکینگ حرارتی به منظور تولید بنزین : خوراک وارد کوره می شود و دمای آن برحسب خوراک به مقدار مشخصی افزایش پیدا می کند پس از خروج از کوره فرآورده های کرک شده وارد محفظه بزرگ واکنشی می شوند و ۱ تا ۲ دقیقه برای تکمیل واکنش در آنجا می مانند و در مراحل بعد فرآورده منبسط و تفکیک می شوند و از ستون تقطیر پایانی فرآورده های گازی- بنزین سبک تثبیت نشده بنزین سنگین و گازوییل به دست می آید با فرآیند جذب بوتان را از سایر گازها جدا می کنند و در یک ستون دیگر بنزین را تثبیت می کنند خوراک ورودی شامل خوراک تازه و گازوییل تجزیه نشده می باشد برای افزایش عدد اکتان و افزایش فراریت بنزین می توان از ریفرمینگ حرارتی استفاده کرد که علت این افزایش هیدروژن زدایی از از پارافین ها و نفتن ها و تبدیلشان به اولفین ها و آروماتیک ها می باشد.

کراکینگ با بخار آب

کراکینگ حرارتی در حضور بخار آب که هدف تولید هیدروکربن های سبکک اشباع نشده نظیر اتیلن پروپیلن و … از برش های سبگ نفتی مثل بنزین و نفتا و اتان می باشد ابتدا خوراک مایع یا گازی در کوره به دمای ۸۰۰-۷۰۰ درجه سانتی گراد رسیده سپس برای متوقف شدن واکنش های ثانویه به طور ناگهانی سرد می شود و فرآورده های مایع سنگین جدا می شوند و فرآورد های گازی ابتدا فشرده می شوند سپس به فرآورده های مورد نظر تفکیک می شوند خوراک در کراکینگ با بخار متنوع می باشد و می تواند شامل انواع برش نفتی و هیدروکربن های سبک تر باشد برای بازده بیشتر عملیات طولانی تر مطلوب تر است و بهتر است از برش های سبک تر استفاده شود زیرا هر چه برش سنگین تر باشد سریعتر تجزیه می شود و هر قسمت به خاطر سرعت بالای تجزیه خلوص کمتری دارد و در کل بازده و خلوص پایین میاید پس بهتر است از برش های باریک تر استفاده شود

ککینگ :

ککینگ تاخیری : شامل کوره تفکیک کننده و چند مخزن جمع آوری کک است خوراک مایع گرم پس از جدا شدن قسمت های سبک از پایین ستون برج جدا کننده و به طرف کوره حرکت می کند قسمتی از این جریان بخار می شود و به سمت مخزن جمع آوری کک هدایت می شود برای کاهش رسوب کک در لوله های درون کوره ها به این لوله ها بخار آب وارد می کنند تا سرعت جریان تنظیم شود و رسوب صورت نگیرد قسمت تبخیر نشده جریان خروجی مدتی در مخزن کک می ماند و کراکینگ تا مرحله تشکیل کک ادامه می یابد بخار های همراه کک به سمت قاعده ستون تفکیک جریان می یابند این بخارها شامل بخار آب و نفتا و گازوییل است بخارها از سینی سرد کننده می گذرند گازوییل برگشتی دو الی سه سینی بالاتر از سینی خوراک به خوراک ملحق می شود هدف از این کار تنظیم نقطه جوش نهایی گازوییل است توسط یک جداکننده ی با بخار نقطه جوش اولیه گازوییل را تنظیم می کنند پس از پر شدن مخزن کک آن را بیرون آورده و جریان مواد به سوی مخزن دیگر که خالی می باشد هدایت می شوند برای خالص سازی مخزنی که از کک پر شده است ابتدا برای خارج کردن بخارهای هیدروکربنی بخار آب فرستاده می شود سپس سرد سازی به وسیله آب صورت می گیرد حالا میتوان کک خالص را جمع آوری کرد مخازن کک مورد استفاده به صورت گردشی پر و خالی می شوند