مدارگسترش فن آوری اطلاعات

روش هاي سنتي توليد نرم افزار و مشکلاتشدر روشهاي سنتي توليد نرم افزار غالبا کليه نيازمنديها، فرآيند توليد، تکنولوژيهاي مورد استفاده و مواردي اين چنين به ازاي هر نرم افزار جديد بررسي ميشود و نرم افزار از ابتدا پياده سازي ميشود. اين روش هزينه، زمان و انرژي زيادي را نيازمند ميباشد. ميدانيم که با توجه به ذات محصولات نرم افزاري اصولا موارد زيادي در فرآيند توليد و اجزاي مختلف نرم افزارهاي توليد مشترک ميباشند. تکيه به اشتراکات، اصل اساسي در خطوط توليد ميباشد.آينده نگري به جاي انتظار براي فرصتهاخطوط توليد به جاي انتظار براي فرصت استفاده مجدد از اجزاي پيش ساخته، با آينده نگري و شناخت دامنه از ابتدا ميکوشند با رعايت اصولي ثابت و استقرار مناسب و معماري بهينه و خاص دامنه ، فرآيند توليد را بگونه اي هدايت کنند که بتوان با همساز کردن سرويس هاي موجود و توليد شده، خروجي ها و محصولات آتي را سريعتر توليد کرد. خط توليد نرم افزار چيست؟خطوط توليد نرم افزار سازه هاي مهندسي هستند براي توليد نرم افزار با استفاده از مجموعه اي از دارائي هاي نرم افزاري . دارائي نرم افزاري، سيستم يا زير سيستمي نرم افزاري است که به خوبي معماري و توليد شده تا در يک خط توليد مناسب بتوان به راحتي تعدادي از آنها را با هم يکپارچه کرد. دارائي هاي نرم افزاري را ميتوان طوري تنظيم کرد که رفتار جديدي داشته باشند و نحوه ي ارتباطشان با اجزاي ديگر تغيير کند. دارائي هاي نرم افزاري سازمان به عنوان ورودي هاي خط توليد ميتوانند گوناگون باشند، از طرف ديگر رفتار و ارتباطات تمامي اين سرويسها نيز قابل تنظيم است لذا محصولات خروجي خط توليد ميتوانند بسيار متفاوت باشند. ايده ي توليد نرم افزار در يک خط توليد از چند دهه ي گذشته وجود داشته اما موفقيت در اين زمينه چشمگير نبوده است. پيشرفت هاي اخير در حوزه مهندسي نرم افزار و خصوصا راهکارهاي "توليد مبتني بر مدل " نشان داده است که خطوط توليد نرم افزار در صورت تمرکز روي دامنه هاي خاص، پياده سازي بهينه و بکارگيري راهکارها و سرمشق هاي مناسب با صرفه جوئي در هزينه و زمان ميتواند وجه تمايز قابل توجهي در عرصه ي توليد و صنعت نرم افزار باشند. 

در روشهاي سنتي توليد نرم افزار غالبا کليه نيازمنديها، فرآيند توليد، تکنولوژيهاي مورد استفاده و مواردي اين چنين به ازاي هر نرم افزار جديد بررسي ميشود و نرم افزار از ابتدا پياده سازي ميشود. اين روش هزينه، زمان و انرژي زيادي را نيازمند ميباشد. ميدانيم که با توجه به ذات محصولات نرم افزاري اصولا موارد زيادي در فرآيند توليد و اجزاي مختلف نرم افزارهاي توليد مشترک ميباشند. تکيه به اشتراکات، اصل اساسي در خطوط توليد ميباشد.آينده نگري به جاي انتظار براي فرصتهاخطوط توليد به جاي انتظار براي فرصت استفاده مجدد از اجزاي پيش ساخته، با آينده نگري و شناخت دامنه از ابتدا ميکوشند با رعايت اصولي ثابت و استقرار مناسب و معماري بهينه و خاص دامنه ، فرآيند توليد را بگونه اي هدايت کنند که بتوان با همساز کردن سرويس هاي موجود و توليد شده، خروجي ها و محصولات آتي را سريعتر توليد کرد. خط توليد نرم افزار چيست؟خطوط توليد نرم افزار سازه هاي مهندسي هستند براي توليد نرم افزار با استفاده از مجموعه اي از دارائي هاي نرم افزاري . دارائي نرم افزاري، سيستم يا زير سيستمي نرم افزاري است که به خوبي معماري و توليد شده تا در يک خط توليد مناسب بتوان به راحتي تعدادي از آنها را با هم يکپارچه کرد. دارائي هاي نرم افزاري را ميتوان طوري تنظيم کرد که رفتار جديدي داشته باشند و نحوه ي ارتباطشان با اجزاي ديگر تغيير کند. دارائي هاي نرم افزاري سازمان به عنوان ورودي هاي خط توليد ميتوانند گوناگون باشند، از طرف ديگر رفتار و ارتباطات تمامي اين سرويسها نيز قابل تنظيم است لذا محصولات خروجي خط توليد ميتوانند بسيار متفاوت باشند. ايده ي توليد نرم افزار در يک خط توليد از چند دهه ي گذشته وجود داشته اما موفقيت در اين زمينه چشمگير نبوده است. پيشرفت هاي اخير در حوزه مهندسي نرم افزار و خصوصا راهکارهاي "توليد مبتني بر مدل " نشان داده است که خطوط توليد نرم افزار در صورت تمرکز روي دامنه هاي خاص، پياده سازي بهينه و بکارگيري راهکارها و سرمشق هاي مناسب با صرفه جوئي در هزينه و زمان ميتواند وجه تمايز قابل توجهي در عرصه ي توليد و صنعت نرم افزار باشند.

در هر سازماني سرعت و صحت انجام فرآيندهاي کسب‌و‌کار، جزو اهداف اصلي مديريت ارشد و مياني به حساب مي‌آيد، چرا كه در صورت انجام دقيق و به موقع فرآيندهاي کسب‌و‌کار، رضايت‌مندي ذينفعان سازمان، جلب شده و اين رضايت‌مندي منجر به موفقيت سازمان مي‌گردد. با وجود درك اين مسأله، در بسياري از سازمان‌ها، چرخه بحران (همان‌گونه كه در شكل زير مشاهده مي‌شود) وجود دارد. همان‌گونه كه در شكل نيز مشخص است، در هر سازماني، به واسطه عدم پايش مناسب فرآيندها در هنگام رشد، فرآيندها از حالت بهينه خارج شده و بدين واسطه، بازدهي سازماني كاهش مي‌يابد. اين كاهش باعث بروز بحران در سازمان گرديده و براي خروج از بحران، بخش‌هاي بحران‌زده اقدام به افزايش نيرو نموده كه خود منجر به رشد بيشتر و طي چرخه نمايش داده شده مي‌گردد. 

امروزه يافتن يك برنامه كاربردي جدي كه در آن نيازهاي امنيتي و كنترل دسترسي وجود نداشته باشد، اگر ناممکن نباشد کاري بسيار سخت خواهد بود.هر يک از اين برنامه‌هاي کاربردي براي برآورده ساختن اين نيازها تمهيدات خاصي مي‌انديشد که کاملا تابعي از دانش دست اندرکاران آن برنامه خاص در حوزه مسايل امنيتي و همچنين زمان و هزينه موجود مي‌باشد و در اغلب موارد چيزي که نهايتا پياده سازي مي‌شود، داراي نقايص امنيتي بسيار زياد و به دور از استانداردها و خط مشي‌هاي تاييد شده جهاني است به دليل تعدد و گستردگي حوزه‌ها معمولا آشنايي و دانش کافي در مورد استانداردها و مسايل موجود در حوزه امنيت و کنترل دسترسي در بين تيم‌هايي که برنامه‌هاي کاربردي را توسعه ميدهند وجود ندارد و در اغلب موارد امنيت آخرين چيزي است که در پروژه‌ها مورد توجه قرار مي‌گيرد و گاهی تا قبل از زمان تحويل سيستم کسي به ياد آن نمي‌افتد و وقتي امنيت مطرح مي‌شود که ديگر زمان کافي باقي نمانده است و بايد حداقلي از نيازهاي امنيتي به سرعت پياده سازي شوند که مطمئنا نتيجه خوبي دربر نخواهد داشت. لذا معمولا در مورد برنامه‌هاي کاربردي که در سازمانها وجود دارند دو مشکل امنيتي مهم وجود دارد که يکي نقص راه‌حلهاي کنترل دسترسي پياده‌سازي شده در آنها و ديگري جزيره‌اي بودن اين سيستمها نسبت به يکديگر از نظر سياست‌هاي امنيتي مي‌باشد که باعث مي‌شود امکان کنترل سياست‌هاي امنيتي به صورت يکپارچه در سطح تمامي سيستم‌هاي سازمان وجود نداشته باشد.براي برطرف نمودن اين مشکلات، سيستم مديريت امنيت وكنترل دسترسي مدار طراحي و پياده سازي شده است. با استفاده از اين سيستم به عنوان مرکز سياست‌گذاري امنيتي در سازمان اين امکان حاصل مي‌گردد تا کنترل دسترسي در تمامي سيستمها از يک نقطه مرکزي کنترل شوند و هر برنامه کاربردي از طريق يکپارچه شدن با اين سيستم به عنوان موتور و تامين کننده سرويس کنترل دسترسي، بتواند در سطح بالا و کاملا استانداردي از کنترل دسترسي دست يابد.سيستم مديريت امنيت وكنترل دسترسي مدار به عنوان سيستم مرکزي سياست‌گذاري امنيت و کنترل دسترسي در سازمان مطرح مي‌شود. سياست‌گذاري کنترل دسترسي به اين معناست که تمامي تعاريف كاربران، نقشها، موجوديت‌هاي امن سيستم‌ها و همچنين حقوق دسترسي در اين سيستم انجام مي‌شود. برنامه‌هاي کاربردي از طريق مکانيزم‌هاي يکپارچه سازي ارائه شده مي‌توانند با سيستم مرکز کنترل دسترسي ارتباط برقرار کنند و کليه نيازهاي هويت شناسي، مجازشناسي، کنترل ريزدانه دسترسي به اطلاعات، نظارت بر رفتار کاربران و همچنين تحليل رويدادهاي امنيتي خود را به صورت کامل برطرف سازند. سيستم مديريت امنيت وكنترل دسترسي مدار در مورد هر کدام از سرويس‌هاي ياد شده، تامين‌کنندگان امنيتي و کتابخانه‌هاي لازم براي استفاده برنامه‌هاي کاربردي را ارائه ميدهد و همچنين از طريق يک سيستم راهبري کارا امکان مديريت کنترل دسترسي را براي راهبران امنيتي سازمان فراهم مي سازد.

سیستم مدیریت قواعد کاری BRM

نظام اطلاعاتي دانشگاهي و سازمان‌هاي آموزشي (ناد)به عنوان تنها ERP حوزه آموزش در كشور و مشتمل بر بيش از 60 ماجول و سيستم، با هدف ارائه بهينه خدمات به كليه ذينفعان و مديريت و بهبود آموزش دانشجويان پيشنهاد مي‌گردد. هم‌چنين بهره‌برداري مناسب از فنآوري اطلاعات در اين راستا، باعث ارتقاء و بهبود در رويه‌هاي عملياتي، خدمات پشتيباني و دانش استفاده از نرم‌افزارهاي كاربردي در دانشگاه شده و بهبود عمومي را به دنبال دارد.اين كلان سيستم، با معماري مبتني بر اجزا، چند لايه و كاملأ تحت WEB مي‌باشد، كه كليه ذينفعان بر اساس مجوزهاي تعريف شده مي‌توانند از راه دور به سيستم دسترسي پيدا ‌كنند. باتوجه به ويژگي‌هاي كاركردي و غيركاركردي كلان تعريف شده و نيز استراتژي و ابزار توليد اين سيستم، كه مشخصه برتري سيستم در انواع مشابه خود در كل كشور است، كليه ادارات ستادي و مديريت تابعه مي‌توانند با استفاده از امكانات زيرساختي موجود، كليه نيازمندي‌هاي جامع اطلاعاتي را در حوزه متبوع خود، به‌سرعت پايه‌ريزي و محقق نمايند.هم‌چنين جهت سهولت در مديريت تغيير و اعمال قوانين كاري و جهت پاسخگوئي و تطابق سرع سيستم با تغييرات قوانين كاري و رويه روال‌ها، در معماري سيستم ناد از راه‌حل موتور مديريت قوانين كاري (ACE) بهره گرفته شده است. اين بسته نرم‌افزاري مستقل از سيستم، امكان تعريف، تغيير و مديريت آسان قوانين را بدون اعمال تغيير در سيستم‌هاي اصلي، فراهم آورده است. لذا با اتكاء بر طراحي منعطف و موتور قوانين كليه نظام‌هاي آموزشي نظير : نظام آكادميك عمومي وزرات علوم، نظام پودماني، نظام آموزشي دوره‌هاي آزاد، نظام آموزشي خاص رشته‌هاي وزارت بهداشت و ... قابل اجرا و پشتيباني مي‌باشد.هم‌چنين نظر به اهميت معماري امنيت در کلان سيستم‌ها، مجموعه سيستم‌هاي نرم‌افزاري ناد، مجهز به راه‌حل امنيتي سيستم امنيت و كنترل دسترسي كاربران (ACM)مي‌باشد. اين سيستم به عنوان يکي از ابزارهاي جانبي اين نظام، بصورت مستقل و در کنار آن، وظيفه مديريت حقوق دسترسي کاربران و امنيت سيستم را بر عهده دارد. اگرچه هسته اصلي اين نظام را سيستم جامع مديريت آموزش (ناد) تشكيل مي‌دهد اما مسلمأ هر سازمان آموزشي، متناسب با نيازهاي خود مي‌تواند اقدام به تأمين و استقرار ماجول يا ماجول‌هاي مورد نظر خود نمايند و هيچ‌گونه محدوديتي در انتخاب حوزه آغازين وجود نخواهد داشت. 

نقشي است که در سيستم وظيفه ايجاد خبر را بر عهده دارد و عمل ارسال خبر را براي ورود به چرخه بررسی, انجام مي‌دهد. تايپيست پس از ارسال، به خبر ايجاد شده دسترسی ندارد. همچنين تايپيست مي‌تواند يک خبر ناتمام را برای تايپيست ديگری ارسال کند.  دبيرخبری که توسط تايپيست ارسال شده برای بررسی اوليه به دبير مي‌رسد. در اين مرحله دبير مي‌تواند خبر را برای تکميل به تايپيست ايجاد کننده خبر برگشت دهد و يا محتوای خبر را تغيير داده, ملحقات به خبر اضافه کند، خبرهايی را به عنوان خبر مرتبط با خبر جاری مشخص کند و خبر را برای بررسی نهايی ارسال کند. در صورتيکه خبر از نظر دبير ارزش محتوايی برای انتشار نداشته باشد در همين مرحله توسط او رد مي‌شود.سردبيرنقش سردبير يکی از اصلی‌ترين نقش‌های سيستم است. خبر ارسال شده توسط دبير, توسط سردبير بررسی مي‌شود و در صورت تائيد، امتياز خبر را مشخص و خبر را منتشر مي‌کند. سردبير همچنين مي‌تواند خبر را به مرحله دبيری برگشت دهد و يا خبر را رد کند. سردبير مي‌تواند خبر منتشر شده را ويرايش و يا بايگانی کند. سردبير وظيفه مديريت سرخبرهای سرويس‌ها و مديريت برچسب‌ها را نيز بر عهده دارد. خبرنگارنقش خبرنگار در سيستم, تلفيقی از نقش‌های تايپيست و سردبير است. خبرنگار, خبری را ايجاد مي‌کند و مي‌تواند مانند تايپيست خبر را برای دبيری ارسال کند، همچنين مي‌تواند خود اين خبر را دبيری و سردبيری کرده و با امکان ارسال سريع آن را منتشر کند. مدير کل خبروظيفه مدير کل خبر مديريت سرخبرهای صفحه اصلی است.  مدير سيستموظيفه مدير سيستم در چرخه خبر, مديريت متون ثابت، قفل گشايی خبرهای قفل شده و مديريت سرويس های خبری مي‌باشد. همچنين تعريف کاربران و تعيين سطح دسترسی هر يک نيز بر عهده اين نقش است. 

 سامانه‌ی مدیریت نشریات الکترونیکی چیستا با هدف ایجاد امکانات و بستر مناسب دیجیتالی به منظور طراحی سایت مجلات به دو زبان فارسی و انگلیسی (و در صورت نیاز سایر زبان‌ها)، مدیریت فرایندهای کاری یک نشریه از قبیل مدیریت اعضا و داوران و هیأت‌تحریریه، ارسال مقالات به صورت آنلاین، اصلاح مقالات، بررسی و تایید نهایی مقالات، داوری مقالات و انتشار الکترونیکی شماره‌های مجلات ایجاد شده است. در طراحی این سامانه از استانداردها و قواعد شناخته شده و بین‌المللی مدیریت‌نشریات (نظیر سامانه‌های Editorial Manager و BEPress) و همچنین تجربیات کارشناسان و اساتید دانشگاه تهران که سردبیر نشریات بین‌المللی بوده‌اند بهره گرفته شده است. این سامانه هم‌اکنون مورد استفاده تعداد قابل توجهی از تشریات علمی‌پژوهشی و دانشگاهی از جمله بالغ بر هفتاد نشریه‌ی فعال دانشگاه تهران قرار گرفته است.امکانات سامانهدر اين قسمت به معرفی امکانات و قابلیت‌های موجود سامانه پرداخته و توضيحاتی اجمالی جهت آشنايي بيشتر با اين مشخصات ارائه خواهد شد:مبتنی بر وبدر سامانه‌ی چیستا تمام فرآيند‌ها از قبيل ارسال مقاله، داوری و تایید نهایی و انتشار آن از طريق وب انجام می‌شود. اين قابليت به کاربران کمک خواهد کرد تا در هر جايي که به اينترنت دسترسی دارند، بتوانند نسبت به ارسال مقالات خود، آگاهی از آخرین وضعیت آن و یا داوری مقالات اقدام کنند.مبتنی بر کارتابلاز دیگر قابلیت‌های این سامانه مبتنی بر کارتابل بودن آن است.هر يک از کاربران سامانه براساس نقشی که در جريان فرآيند دارند، دارای کارتابل اختصاصی خود بوده و مقالات مربوط به آنها در آنجا قابل مشاهده است. کاربر می‌تواند مقالات را با توجه به وضعيتی که در چرخه‌داوری داشته و نيز ساير اطلاعات مرتبط آنها و اعمالی که سامانه امکان اجرای آنها را در اين وضعيت فراهم کرده، مشاهده نمايد و بدين ترتيب نقش خود را در چرخه داوری ايفا کند.چند‌زبانگی در سطح داده و واسط‌کاربريکی از قابليت‌های عمومی اين سامانه (و بسیاری از سامانه‌های دیگر تولیدی شرکت مدار‌گسترش)، چند‌زبانه بودن آن، چه در سطح واسط‌کاربری و چه در سطح اطلاعات ذخیره و بازیابی شده می‌باشد. در حال حاضر کاربران می‌توانند هم به‌صورت فارسی و هم به‌صورت انگليسی از این سامانه استفاده نمايند که اين قابليت قابل بسط به چندين زبان نيز خواهد بود. با تغيير زبان سامانه، علاوه بر تغيير زبان واسط کاربر زبان داده‌های موجود در سامانه نيز (در صورت ورود اطلاعات چند زبانه) تغيير خواهد کرد. این امکان وجود دارد که یک نشریه تک‌زبانه و یا چندزبانه تعریف شود و در این صورت اطلاعات مقاله‌ی ارسالی به صورت تک‌زبانه و یا چند‌زبانه از کاربر گرفته می‌شود. به علاوه امکان تعیین زبان ارسال نامه‌های خودکار سامانه به کاربران نیز وجود دارد.

کلان‌اصطلاحنامه‌ی مدار، قادر است اطلاعات مورد نیاز را از میان میلیون‌ها رکورد اطلاعاتی در کسری از ثانیه بازیابی کند و در زمان اندک اصطلاحنامه را به فرمت‌های الفبایی، درختی، نظام‌یافته‌(سیستماتیک) و چرخشی/گردشی‌(KWIC و KWOC) نمایش دهد. نمایش مجتمع و یکپارچه‌ی یک بلاک‌واژه‌(Word Block) با امکانات ناوش بین اصطلاحات مرتبط و قبل و بعد از امکانات منحصر به‌فرد این سامانه است. گزارش‌گیری سریع در قالب‌های مختلف و همچنین امکان ناوش‌های تودرتو بین فرم‌ها از دیگر امکانات ممتاز این سامانه است.این اصطلاحنامه تنها اصطلاحنامه‌ی موجود در بازار است که قابلیت ذخیره و بازیابی اطلاعات کتاب‌شناختی استاندارد مودس‌(MODS) را داراست. اصحطلاحنامه‌ی مدار مبتنی بر فناوری جاوا و برپایه‌ی استانداردهای وب تولید شده و لذا علاوه بر اینکه مستقل از سیستم عامل است، امکان به اشتراک‌گذاری برای کاربران مختلف در یک سازمان را فراهم می‌کند. تزاروس مدار از پایگاه داده‌ی اراکل استفاده می‌کند، اما محدود به آن نیست و امکان بهره‌برداری از آن با سایر پایگاه‌داده‌های دیگر نیز وجود دارد. این اصطلاحنامه چه در سطح ذخیره و بازیابی اطلاعات و چه سطح نمایشی به صورت چندزبانه تولید شده و لذا امکان ساخت اصطلاحنامه‌ی فارسی، انگلیسی و سایر زبان‌ها نیز با آن فراهم شده است. از دیگر امکانات قابل توجه اصطلاحنامه می‌توان به بانک‌های مختلف از جمله نام‌ها، تنالگان، عنوان‌ها، ناشرین و ... اشاره کرد. این اصطلاحنامه مبتنی بر معماری SOA تولید شده و لذا تمامی سرویس‌های پایه‌ی آن در قالب وب‌سرویس قابل عرضه هستند. به‌طور پیش‌فرض هفت وب‌سرویس پایه برای یکپارچه‌سازی با سایر سامانه‌های سازمانی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.‌(از جمله جستجو، مرور و نمایش بلاک‌واژه)کلان‌اصطلاحنامه‌ی مدار تمامی فرایند پیشنهاد، بررسی و تأیید یک اصطلاح را تا مرحله‌ی چاپ اصطلاحنامه به صورت کتاب پشتیبانی می‌کند. علاوه بر آن این اصطلاحنامه کلیه‌ی نیازهای کتابشناختی مجموعه را در قالب استاندارد توسعه‌یافته‌ی مودس‌(MODS) پاسخ می‌دهد. 

فایرنت چیست؟فایرنت سامانه مدیریت محتوای کامل و تحت وبی است که با ویژگی های خود می تواند تولید پرتال های داخلی، انجمن ها و وب سایت های تجاری را به راحتی و با کارایی بالا فراهم سازد.فایرنت از وب سایت موبایل، بهینه سازی موتورهای جستجوگر، مدیریت اسناد، وب سایت های چندزبانه و... به سادگی پشتیبانی می کند.برای نیل به چنین منظوری بیش از 40 ماژول و 250 جز وبی ساخته شده است.