شرکت مهندسی و ساخت لکوموتیو مپنا

لکوموتیو باری MAP۲۴ باهدف رفع نیازهای ناوگان ریلی کشور د رحوزه باربری طراحی و تولید شده است. این لکوموتیو به گونه ای طراحی‌شده است که با شرایط آب و هوایی ایران کاملاً سازگار بوده و در کلیه خطوط و نواحی راه آهن جمهوری اسلامی ایران قابل بهره برداری باشد. این لکوموتیو با توان ۳۳۰۰ اسب بخار مجهز به یک دستگاه موتور دیزل ۱۶ سیلندر توربورشارژ بوده و یک لکوموتیو دیزل الکتریک محسوب می شود. طراحی و ساخت کابین و میز راننده که برگرفته از تجربه و تخصص تیم مهندسی این شرکت است، با رعایت استانداردهای مربوطه، شرایط ارگونومیک مناسبی را برای لکوموتیوران و کمک لکوموتیوران فراهم نموده است. استفاده از عایق های حرارتی و صوتی در جداره های پوششی کابین و نیز نصب سیستم تهویه مطبوع (سرمایش و گرمایش) باقابلیت تنظیم دما از ویژگیهای خاص این کابین می باشد. استفاده از تجهیزات به روز و پیشرفته در سیستم کنترل این لکوموتیو علاوه برافزایش قابلیت اطمینان، موجب افزایش سرعت در عیب یابی ها و بهبود در سرویس و نگهداری شده است. ارتقاء قابل‌توجه در سیستم ترمز و مجهز نمودن لکوموتیو به سیلندرهای BFC و ترمز پارک، افزایش ایمنی این لکوموتیو را در مقایسه با لکوموتیوهای های مشابه موجود در راه آهن کشور موجب شده است. ساخت بوژی سه محوره با روش ورقکاری و جوشکاری به‌جای استفاده از بوژی ریخته گری، علاوه بر بومی سازی بوژی، شرایط لازم را برای استفاده از سیستم ترمز جدید فراهم نموده است. تهیه و تدوین کلیه نقشه های ساخت بیش از ۱۴۰۰ نوع قطعهکه در ساخت شاسی، بدنه و بوژی ها و سایر اجزاء این لکوموتیو به کار می روند و تهیه کلیه دستورالعمل های مونتاژی و مدارک تست و کنترل، تنها بخشی از عملیات گسترده واحدهای مختلف مهندسی این شرکت برای تولید لکوموتیو MAP۲۴ است. این لکوموتیو می تواند به تنهایی و یا برای افزایش ظرفیت کششی، به‌صورت اتصال سه لکوموتیو به هم (MU)، مورداستفاده قرار گیرد. سری اول لکوموتیوهای MAP۲۴ تولیدشده در این شرکت، پس از اخذ تأییدیه از شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در حال سیر و بهره برداری در خطوط اصلی راه آهن کشور می باشد.

محصول ER۲۴ یا ایران سفیر یک لکوموتیو مسافربری بوده که انتقال تکنولوژی آن از شرکت زیمنس صورت پذیرفته شده است.مشخصات بارز لکوموتیو ایران سفیر•    مجهز به سیستم ترمز الکترو پنوماتیکی (EP)•    برخورداری از امکان تأمین برق واگنها با سیستم HEP•    مجهز به بوژی های پیشرفته با طراحی ویژه و قابلیت دستیابی به حداکثر سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت•    برخورداری از موتور دیزل پیشرفته، مجهز به سیستم سوخت رسانی ریل مشترک (Common Rail)•    طراحی ویژه بدنه لکوموتیو باقابلیت دسترسی به واگن های مسافری•    برخورداری از امکان اتصال حداکثر سه لکوموتیو به یکدیگر (MU)•    مجهز به سیستم کنترلی AC-AC و کنترل کارآمد چسبندگی•    مجهز به سیستم تثبیت سرعت (Speed Setting) 

سیستم کنترل طراحی‌شده در شرکت مهندسی و ساخت لکوموتیو مپنا برای لکوموتیوهای دیزل الکتریک DC، ضمن کاهش قابل‌ملاحظه قیمت تمام‌شده در مقایسه با نمونه خارجی، با به کارگیری الگوریتم ها و قطعات استاندارد و به روز، علاوه بر کیفیت و دسترس پذیری بالا، سطح کیفی محصول سیستم کنترل را نیز ارتقا بخشیده است. سیستم مذکور در حال حاضر بر روی لکوموتیوهای MAP۲۴ نصب و در حال بهره برداری هست. از ویژگیهای سیستم کنترل مپنا لکوموتیو قابلیت انطباق و جایگزین نمودن سیستمهای قدیمی لکوموتیوهای GT۲۶ با سیستم جدید است. این جایگزینی مزایایی برای شرکتهای مالک لکوموتیوهای GT۲۶ به همراه دارد؛ ازجمله امکان نوسازی و به روزرسانی لکوموتیوهای قدیمی با هزینه به‌مراتب پایین (در مقایسه با هزینه خرید لکوموتیو جدید)، حذف هزینه های مربوط به سرویس های دوره ای ادوات قدرت سیستم کنترل های قدیمی، افزایش طول عمر مفید موتور دیزل، توربو شارژ، موتورهای ترکشن و ادوات سیستم کنترل به دلیل به کارگیری لایه های مانیتورینگ و حفاظت ادوات مذکور در سیستم کنترل و همچنین ارتقای عملکرد لکوموتیو در زمینهٔ میزان چسبندگی، کشش و بار قابل‌حمل می‌باشد. مزایای سیستم کنترلکلیه لایه های سیستم کنترل به‌منظور ارتقای ایمنی و پیشگیری از بروز آسیبهای ناشی از خطاهای انسانی (لکوموتیوران) به‌صورت Fail Safe طراحی‌شده است.دسترسی آسان و ارزان به قطعات یدکی باکیفیت مشابه خارجی با توجه به بومی سازی بوردهای الکترونیکی و مدارهای الکترونیک قدرت و عدم وابستگی به شرکتهای خارجیثبت و ذخیره سازی کلیه پارامترهای لکوموتیو در حین بهره برداری جهت پایش سیستمبهینه سازی ضریب چسبندگی به‌صورت Real timeارتقای ضریب چسبندگی به میزان ۶/۳۱%تشخیص گسیختگی واگنهای قطار و اعمال ترمز اضطراریقیمت تمام‌شده رقابتی در مقایسه با مجموعه های مشابه خارجی

با توجه به توانمندی شرکت های داخلی در ساخت کویل های مسی و توانمندی تیم کارشناسی این شرکت در طراحی و پیاده سازی سیستم برق و کنترل، طراحی و ساخت سیستم تهویه مطبوع در راستای بومی سازی این مجموعه در لکوموتیوهای باری در دستور کار شرکت مپنا لکوموتیو قرار گرفت. در ساخت این سامانه مشخصات فنی مطلوب ازلحاظ ولتاژ کاری لکوموتیو، توان سرمایشی و گرمایشی موردنیاز و محدودیت ابعاد (با توجه به محدودیت گاباری) مدنظر قرارگرفته است. مزایای سیستم تهویه مطبوع•    ارائه سیستم یکپارچه HVAC  با تمامی تجهیزات•    تجمیع سیستم سرمایش و گرمایش در داخل ماژول•    مشترک بودن پنل کنترل HVAC با پنل کنترل لکوموتیو•    استفاده از حداکثر توان داخلی در تأمین تجهیزات

لکوموتیو تونلی جهت تامین کشش بالا برای جابجایی واگنهای حمل مواد و تجهیزات ساخت تونل های مترو و انتقال آب به کار می رود. در مقایسه با خطوط راه آهن معمول که بیشترین شیب مسیر محدود ۳۰ در هزار است، در خطوط تونلهای مترو شیب مسیر تا ۵۵ در هزار بوده و در نتیجه از نقطه نظر طراحی لکوموتیو از دو جنبه تامین نیروی کشش و نیروی ترمزی از شرایط ویژه ای برخوردار است. همچنین به لحاظ ابعادی، با توجه به محدودیتهای فضایی داخل تونل، لکوموتیو می بایست با ابعادی کوچک طراحی شده که امکان سیر بدون برخورد با دیوراه های تونل و در قوسهای تا ۴۰ متر شعادی فراهم گردد. طراحی و ساخت لکوموتیو تونلی با ایده اولیه کارشناسان مهندسی شرکت لکوموتیو مپنا و به دنبال اعلام نیاز بهره برداران این لکوموتیو که عمدتاً پیمانکاران سازنده خطوط مترو هستند، شکل گرفت. این لکوموتیوها علاوه بر خطوط مترو در تونلهای انتقال آب نیز کاربرد دارند. لکوموتیوهای تونلی MapnaTL بر اساس نوع سیستم انتقال قدرت  در دو دسته هیدرو استاتیک و هیدرو دینامیک طراحی و تولید می شوند.هم اکنون لکوموتیوهای ساخت شده توسط شرکت لکوموتیو مپنا در دست سازندگان تونلهای متروی شهرهای تبریز و مشهد در حین بهره برداری هستند.

با توجه به تنوع کالاهایی که در حمل‌ونقل ریلی جابجا می‌شوند، طراحی و ساخت این نوع واگن‌ها ازنظر شکل ظاهری و مشخصات فنی متفاوت است. در حال حاضر توانمندی طراحی و ساخت انواع واگن‌های باری موردنیاز مشتریان داخلی در شرکت مپنا لکوموتیو ایجادشده است و یک نمونه واگن کفی دومحوره قادر به حمل یک کانتینر ۴۰ فوت مکعب، دو کانتینر ۲۰ فوت مکعب و یا یک کانتینر ۲۰ فوت مکعب ساخته‌شده است.

با توجه به نیاز مبرم کلانشهرهای کشور به واگن مترو، شرکت مپنا لکوموتیو با اخذ پروانه بهره برداری و تولید واگن های مترو خودکششی و حومه ای از وزارت صنعت معدن تجارت، طراحی و بومی سازی قطارهای مترو در دستور کار این شرکت قرار گرفت. هدف از توسعه این محصول، استفاده حداکثری از توانمندی کارشناسان و سازندگان داخلی و همچنین ایجاد زنجیره تأمین مناسب است. در این طرح، شرکت های معتبر خارجی به عنوان مشاور و همکار با شرکت مپنا لکوموتیو همکاری خواهند کرد. با توسعه این محصول در کشور، علاوه بر استفاده کامل از کلیه ظرفیت های بالقوه سازندگان داخلی، وابستگی کشور به این محصول استراتژیک، به میزان قابل‌ توجهی کاهش خواهد یافت.

شرکت مپنا لکوموتیو باهدف افزودن لکوموتیو باری سنگین به سبد محصولات خود و پاسخگویی مناسب به تقاضای این بخش در بازار ریلی کشور و پیرو توافق با راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اقدام به طراحی و ساخت دستگاه لکوموتیو باری با توان ۴۰۰۰ اسب بخار نموده است. با عنایت به اهمیت صحه‌گذاری فرآیندهای طراحی، مهندسی، ساخت و تست لکوموتیو، بهره گیری از آزمایشگاه‌های معتبر و مشاورین صاحب نظر به عنوان یکی از فعالیت های کلیدی در دستور کار تیم مجری قرارگرفته است. اهداف اصلی طرح•    پاسخگویی به نیازهای آتی بازار لکوموتیوهای باری در کشور و منطقه•    تحقق هر چه بیشتر شعار خودباوری در گروه مپنا برای ارائه محصول لکوموتیو باری سنگین با برند داخلی•    افزایش قدرت رقابت‌پذیری شرکت مپنا لکوموتیو در صنعت ساخت ناوگان ریلی•    توسعه دانش فنی طراحی و ساخت ناوگان ریلی به روش توسعه محصول جدید (NPD) ویژگی¬های خاص لکوموتیو باری سنگین ۴۰۰۰ اسب بخار مپنا  (MAP۲۸)•    قدرت و نیروی کشش پیوسته بالا (۴۰۰ kN) و توانایی حمل بار با ظرفیت بالا•    استفاده از موتور دیزل با فنّاوری Common Rail •   منطبق بر استانداردهای زیست‌محیطی اروپا TSI Noise ۲۰۱۴, Euro Stage IIIA و طراحی‌شده بر اساس جدیدترین استاندارد ایمنی اروپا Fire Safety•    قابلیت بهره‌برداری در بدترین شرایط آب و هوایی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA)•    بالاترین سرعت بهره‌برداری لکوموتیو باری در کشور (۱۲۰ Km/h)•    طراحی‌شده بر اساس آخرین استاندارد تصادم پذیری (EN۱۵۲۲۷)•    مجهز به کابین راننده با طراحی ارگونومیک و مطابق با استانداردهای روز اروپایی

با توجه به نیاز مبرم راه آهن جمهوری اسلامی ایران و کارخانه های متصل به شبکه ریلی (از قبیل کارخانه های تولید فولاد و سیمان و...) به لکوموتیو مانوری، شرکت مپنا لکوموتیو مبادرت به طراحی، مهندسی و نمونه سازی بنام «پروژه طراحی و ساخت لکوموتیو مانوری با برند مپنا» نموده است. به منظور بومی سازی تولید لکوموتیو مانوری، طراحی و مهندسی این محصول با تکیه‌ بر توان کارشناسان داخلی صورت می پذیرد. در این راستا مذاکراتی با شرکتها و مشتریان بالقوه صورت گرفته است و شرکت مپنا در حال اتمام طراحی مفهومی است.