آزمون اثر بر کیفیت آب آشامیدنی

تاثیر محصولات پلیمری بر روی کیفیت آب آشامیدنی

امروزه با افزایش جمعیت و به دنبال آن افزایش مصرف آب و با توجه به خشکسالی و کمبود منابع آب آشامیدنی موضوع بهداشت آب آشامیدنی و حفظ منابع محیط زیستی آن اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. یکی از عوامل بسیار موثر در این زمینه لوله های مورد استفاده در سیستم آبرسانی می باشد. جنس و نوع لوله های مورد استفاده تاثیر بسیار زیادی در کاهش اثرات مخرب زیست محیطی و همچنین غیر بهداشتی آب آشامیدنی دارد.لوله های پلیمری pvcبا توجه به پیروی از دستورالعمل های زیست محیطی و بهداشتی امروزه سهم بسیار زیادی در بازار جهانی در زمینه سیستم ابرسانی به خود اختصاص داده اند .

لوله های pvc در چرخه تولید با حذف سرب و تغییر فرمولاسیون مواد سازنده خود توانسته اند جایگاه بالایی را نسبت به رقبای خود در این زمینه به دست آورند. در ادامه با بررسی انواع مختلف لوله ها به بررسی معایب و محاسن هر یک از آنها در زمینه استفاده در سیستم آب آشامیدنی می پردازیم.

بر اساس تعریف ارائه شده توسط سازمان جهانی بهداشت آب آشامیدنی آبی است که برای مصرف انسان و تمامی کاربردهای خانگی مناسب باشد .با توجه به مسئله بهداشت آب آشامیدنی و عاری بودن آن از انواع سموم و و مواد شیمیایی، لوله های مورد استفاده در انتقال آب آشامیدنی باید بهترین کیفیت را داشته باشند و از هر گونه مواد سمی عاری باشند .

انواع لوله های که تاکنون برای انتقال آب آشامیدنی استفاده شده است به شرح زیر می باشد:

لوله های چدنی :جزء اولین دسته از لوله های مورد استفاده در انتقال آب لوله های چدنی بوده اند. این لوله ها به دلیل معایب و محدودیت ها که داشتن زمان زیادی مورد استفاده قرار نگرفت .از جمله محدودیتهای استفاده از این لوله ها وزن بسیار زیاد آن ها و لزوم استفاده از جرثقیل در حمل و نقل آنها بود. همچنین این لوله ها هزینه اجرای بسیار بالایی داشتند.

لوله های فولادی :لوله های فولادی که به صورت گالوانیزه و غیر گالوانیزه مورد استفاده قرار گرفتند جانشین لوله های چدنی شدند .وزن این لوله ها نسبت به نوع چدنی سبک تر بود اما عمر مفید این لوله ها با توجه به تاثیر آب و خاک بر روی کیفیت آنها در گذر زمان بسیار پایین تر بود. به مرور زمان این لوله ها دچار زنگ زدگی، سوراخ شدن و نشتی می شدند. به دلیل معایبی چون رسوب گیری سطح داخلی، استهلاک در زمان کوتاه، وزن زیاد، هزینه های بالا در عایق کاری و نصب و اجرا این لوله ها خیلی زود از صحنه رقابت خارج شدند.

۳.لوله های سیمانی :این لوله ها مدت بسیار کوتاهی در زمینه انتقال آب مورد استفاده قرار گرفتند که علاوه و محدودیت های لوله های چدنی در زمینه اجرا از لحاظ بهداشتی و پزشکی هم مورد تایید قرار نگرفت و به دلیل سرطان زا بودن مواد سازنده استفاده از آنها ممنوع گردید.

۴ .لوله های پلاستیکی :با پیشرفت علم پتروشیمی و تولید گسترده لوله های پلیمری با مزایای بسیار زیاد از جمله نصب سریع و آسان و عمر مفید بالا ،قیمت مناسب محصولات و غیره…. استفاده از آنها در سیستم آبرسانی کاربرد گسترده پیدا کرد.

از جمله مزایا لوله های پلیمری که باعث استفاده روز افزون از انها در بازارهای جهانی شده است می توان به این موارد اشاره کرد. وزن سبک، قیمت پایین، مقاومت در برابر مواد شیمیایی، عایق حرارتی، مقاومت در برابر خوردگی، رفتار انعطاف پذیرو غیره سمی بودن، حفظ سلامت آب، صاف و صیقلی سطح داخلی، کاهش آلودگی صوتی، هزینه تعمیر و نگهداری پایین و غیره …..

متناسب با سیال منتقل شونده از طریق لوله ها و مشخصات و شرایط سیستم لوله کشی ماده پلاستیک مناسب برای ساخت انواع لوله های پلیمری استفاده می شود. انتخاب جنس مناسب برای تولید انواع لوله های پلاستیکی مستلزم دانش کافی درباره مزایا و معایب و همچنین خواص لوله های پلاستیکی می باشد.

معروفترین و متداولترین پلیمر های مصرفی جهت تولید انواع لوله های پلاستیکی عبارتند از پلی وینیل کلراید (PVC)پلی وینیل کلراید کلردار(CPVC )پلی اتیلن(PE)پلی پروپیلن(PP)پلاستیک های مقاوم شده با الیاف شیشه(GPR) لوله های pvc که بیشترین تقاضای بازار مصرف را به خود اختصاص دادهاند، اصلیترین لوله پلاستیکی مورد استفاده در سیستم های آب و فاضلاب هستند .

از دلایل استقبال زیاد از لوله های pvc در بازار قدمت این لوله ها در بازار مصرف می باشد .در ضمن عملکرد خوبه لوله های   pvc در سیستم آبرسانی باعث شده نسبت به بقیه لوله های پلیمری تولیدی بیشتر مورد اقبال مصرف کننده قرار بگیرد. لوله های pvc به دلیل داشتن جداره بسیار صاف و صیقلی در مقایسه با انواع لوله های پلاستیکی دارای کمترین ضریب زبری میباشند .بنابر مطالعه مراجع علمی و تحقیقاتی در زمینه تحلیل هیدرولیکی ضریب زبری جداره انواع لوله های پلاستیکی، این ضریب برای لوله های پی وی سی(01/0 (و برای سایر دوره های پلاستیکی این ضریب (120/0(در نظر گرفته شده است. بنابراین می توان نتیجه گرفت لوله های pvc قابلیت عبور جریان سیال بیشتری را نسبت به انواع لوله های پلاستیکی دارا می باشند.

درضمن این لوله ها از ضخامت جدار کمتری برخوردار هستند که باعث رسوب گذاری کمتر در جدار داخلی این لوله ها می شود.

مزایای ذکر شده باعث میشود بهداشت آب آشامیدنی در لوله های pvc بیشتر رعایت و حفظ شود.

بهداشت آب آشامیدنی به این صورت تعریف می شود، که آبی عاری از هر جسم خارجی که باعث شود کیفیت فیزیکی شیمیایی یا بیولوژیکی آب تغییر کند و مصرف آن برای انسان و سایر موجودات و کشاورزی مضر نباشد.

مطالعات علمی و آماری گسترده انجام شده در زمینه بهداشت آب آشامیدنی و بهداشت سیستم آبرسانی نشان می دهد که pvc بهترین ماده قابل مصرف در خطوط لوله های آب و فاضلاب است که هیچکدام از مشکلات لوله های سنتی را نداشته و دارای ویژگیهای برجسته زیادی می باشد که در مطالب فوق به آن اشاره شد .

از جمله ویژگی های مهم لوله های pvc در زمینه بهداشت آب آشامیدنی نسبت به انواع دیگر لوله ها، سطح داخلی بسیار صاف و صیقلی این لوله ها می باشد .به معنای دیگر این لوله ها ضریب زبری و اصطکاک پایینی دارند که باعث می شود مقاومت بسیار پایینی در برابر جریان سیال از خود نشان دهند.

این امر موجب می شود باکتری ها امکان تجمع در پستی و بلندی لوله ها را نداشته باشند و از ایجاد بیوفیلم جلوگیری به عمل آید. تشکیل بیوفیلم در لوله ها به مرور جریان راه آب را میبندد و بر بهداشت و سلامت آب آشامیدنی تاثیر منفی می گذارد.

طبق تحقیقات سازمان بهداشت ملی(NSF )و سازمان ها و ارگان های دیگر تنها پلاستیکی که بیوفیلم در آن تشکیل نمی شود pvc میباشد. تحقیقات بررسیهای انجام شده نشان می دهد میزان آزادسازی کل کربن عالی در لوله های pvc کمترین مقدار در مقایسه با انواع لوله های پلیمری می باشد.

وجود ترکیبات آلی در آب آشامیدنی نقش بسیار مهمی در کیفیت آب آشامیدنی دارد. دلایل ذکر شده در حذف ترکیبات عالی از آب آشامیدنی و نقش لولههای آبرسانی در تشکیل فراورده های خطرناک بعد از گندزدایی آب باعث می شود لوله های pvc در این زمینه نسبت به انواع دیگر لوله های پلیمری برتری داشته باشند. تنها نگرانی در استفاده از لوله های pvc استفاده از پایدار کننده حرارتی پایه سرب در فرمولاسیون تولید این لوله ها می باشد. اما امروزه در فرایند تولید لوله های pvc به جای استفاده از سرب از ترکیبات دیگری مانند کلسیم روی استفاده می شود .این امر موجب می شود خطرات استفاده از سرب بر روی سلامتی انسان و محیط زیست از بین رفته ،در ضمن بررسی ها نشان داده لوله های تولیدی با استفاده از پایدار کننده کلسیم روی از لحاظ کیفیت دقیقا مانند نوع قبلی بود و تمام پارامترها و استانداردهای منظور شده را دارا می باشد .

شرکت سنجش گستر صنعت سپاهان با همکاری کارشناسان خبره در زمینه پلیمر و به کارگیری تجهیزات آزمایشگاهی جامع و پیشرفته در جهت بررسی تاثیر محصولات پلیمری بر روی آب آشامیدنی و با انجام آزمون اثر بر کیفیت آب آشامیدنی اذعان می دارد، محصولات پلیمری به شماره استاندارد ۷۱۷۱ از لحاظ بهداشت آب آشامیدنی و حفظ محیط زیست مورد تایید میباشد .در این مجموعه با هدف حفظ سلامت هم وطنان عزیز و ارتقای آب آشامیدنی و مصرفی این عزیزان بیشترین دقت در زمینهی بررسی و آزمون انجام گرفته تا همواره رضایت و سلامت هم وطنان عزیز را به همراه داشته باشیم.