معرفی اجزای گاوآهن (خیش)
ما در این مقاله به معرفی اجزای گاوآهن می پردازیم .گاوآهن ابزاری در کشاورزی نیز است که برای کندن و زیر و رو کردن و شخم زدن زمین از آن نیز استفاده می شود . دارای تیغه های فولادی سنگین که به وسیله چهارپایان مانند گاو بر روی زمین کشیده میشود. این ابزار با نوک تیز و برگشته به درون، سر آن را به گردن گاو یا به تراکتور می‌بندند و به وسیله آن زمین را شخم می‌زند.
امروزه با مکانیزه شدن صنعت کشاورزی، که باعث بالارفتن سرعت و دقت انجام کار، برای برداشت محصولات بیشتر و باکیفیت تری نیز شده است گاوآهن و خرید آن به عنوان پرفروش ترین ابزارها در بین ادوات وابزار های کشاورزی دیگر شناخته شده است.
فهرست مطالب
در ادامه به معرفی اجزای گاوآهن می پردازیم.
بررسی و معرفی اجزای گاوآهن یا خیش
قسمت های اصلی تشکیل دهنده گاوآهن عبارتند از: تنه یا سینه، صفحه برگردان، پیشانی،تیغه و کفش.
تنه
تنه به عنوان بخش اصلی و مهم اجزای خیش است و در وسط آن قرار دارد و دیگر قسمت ها به آن متصل هستند، اندازه این قسمت معمولا به نوع خاک و دیگر شرایط شخم زنی نیز بستگی دارد.
تیغه یا سک
یکی دیگر از اجزای گاوآهن یا خیش، تیغه یا سک نام دارد. این قسمت هنگام شخم زنی وارد خاک شده و کاملا در خاک نفوذ می کند. این قسمت قابلیت اتصال به تیلر دارد و عموما از جنس فولاد یا چدن سخت بسیار محکم نیز ساخته میشود.
وظیفه تیغه بلند کردن خاک است و این کار را به خوبی انجام می دهد ولی در بعضی موارد، قادر به خرد کردن خاک نیست.
قسمت های مختلف تیغه به بخش های زیر تقسیم می شود :
- نوک
- بال
- لبه برنده
- گوشه
شکل ظاهری این اجزای خیش به صورت ذوزنقه ای بوده است که دارای دو قاعده می باشد:
قاعده کوچک
یکی از اجزای گاوآهن می باشد،برای اتصال به صفحه برگردان مورد استفاده قرار می گیرد.
قاعده بزرگ
قاعده بزرگ به عنوان برنده و برش دهنده خاک مورد استفاده قرار می گیرد.
مکش افقی (مکش پهلویی) :
مکش افقی خمیدگی نوک تیغه خارج از خط امتداد کفش به طرف دیواره شیار شخم است و به طوری است که بخشی از لبه کناری تیغه و لبه صفحه برگردان و دیواره کفش با آن تماس دارد. در حقیقت زمانی که می گویند مکش افقی با استفاده از گاو آهن با تیلر،به معنی به وجود آمدن عرض مناسب شیار شخم به وسیله ی خیش بوده است مانند
کار گاوآهن و مزایای آن
1-خاشاک را زیر خاک میکند.
2-باعث تهویه خاک می شود.
3-باعث افزایش نفوذ و جریان آب در خاک می شود.
4-علف های هرز را از بین می برد.
5-حشرات، تخم انها و آفات را از بین می برد.
6-کودهای مختلف را با خاک مخلوط میکند.
7-بستر مناسبی را برای بذر ایجاد می کند.
8-ریشه ها و ساقه ها را به سطح خاک آورده و باعث پوسیدگی انها می شود.
اجزای گاوآهن برگردان دار
هر خیش از اجزا زیر ترکیب می یابد.
- تیغه
- صفحه برگردان
- پیشانی
- سرخیش
- دنباله
- کفش
- پاشنه
- تنه
تیغه
قطعه ای فولادی و لبه تیز است. سرتاسر لبه تیغه تیز و وظیفه بریدن خاک را به عهده دارد.
این لبه است که همیشه باید تیز بماند.
صفحه برگردان
یکی از اجزای گاوآهن برگرداندار صفحه برگرداندار است .انواع بسیار متفاوتی دارد.
صفحه انحنا دار و از فولاد سه لایه است. انحنا صفحه باید متناسب با جنس خاک
انتخاب شود. چند نوع دیگر همراه با کاربرد آنها دیده می شوند.
پیشانی
قطعه جلو صفحه برگردان است که بیش از بقیه قسمتهای صفحه برگردان ساییده می شود.
لذا در بعضی از خیشها آن را به صورت جدا شدنی روی تنه پیچ می کنند.
سرخیش
برای دفن کردن بهتر بقایای گیاهی سطح خاک به کار رفته و ضمنا عمق بیشتر شخم را اجازه می دهد.
دنباله
برای بهتر خرد کردن خاک های رسی و چسبنده نیز کار میرود .
کفش
اتکایی برای خیش روی کف شیار شخم می باشد. تنظیم درست گاو آهن زمانی است که
انتهای کفش اثری جزیی بر ته شیار شخم بر جای گذارد. یک نوع شکف را می نمایاند.
پاشنه
در انتهای بعضی از انواع کفش یا در انتهای کفش آخرین خیش، قطعه ای جدا شدنی و
گاهی قابل تنظیم تعبیه می شود که کفش را از سایش حفاظت می نماید. در گاو
آهن های پاشنه دار این قطعه است که به جای انتهای کفش، باید بر ته شیار شخم
ردی بر جای گذارد.
تنه
قطعه ایست که سایر اجزائ خیش که تاکنون گفته شد مستقیما یا بطور غیر مستقیم بر
آن سوار می شوند. دسته اتصال خیش به قاب گاوآهن نیز از یک سر به این قطعه متصل است.
اجزای گاوآهن یک طرفه سوار عبارتند از :
خیش :
خیش گاوآهن برگرداندار دارای اجزایی است مانند : تیغه (سک)، صفحه برگردان ، تنه ، کفش ، پاشنه (که در آخرین خیش گاوآهن وجود دارد)، ساقه و قطعاتی مانند پیشانی ، دنباله ، پشت بندها بوده که در همه انواع خیش ها وجود ندارد.
قاب :
قاب از یک طرف در برگیرنده خيش ها و از سوی دیگر مکانیسم اتصال گاوآهن به تراکتور در جلوی آن در نظر گرفته شده است و اكثر منضمات گاوآهن به قاب بسته می شوند . در قاب فاصله عمودی كف قاب با لبه برنده تیغه و فاصله طولی بین نوک های دو خیش متوالی از اهمیت برخوردار است. در اولی با انبوه تر شدن بقایای گیاهی فاصله زیاد می شود تا با جریان بقایای گیاهی سطحی از لابه لای خیش ها و قاب گاوآهن در حال شخم از گرفتگی دستگاه جلوگیری شود. علاوه بر این فاصله مستقیم بین نوک تیغه ها نیز در چگونگی جریان بقایای سطحی دخالت دارد.
منضمات :
بطورکل منضمات گاو آهن های برگرداندار که میتوان بدون آنها نیز عملیات شخم را اجرا کرد ولی به بهبود کیفیت کار کمک میکند عبارتند از: پیش برها، پیش گاوآهن ها و کلش برگردان .
جنس قطعات مختلف گاوآهن:
قطعات مختلف گاوآهن از جنس قوطی های سنگین اروپایی با ضخامت 8 میلیمتر است. تمامی قطعات سایشی از جنس فولاد منگنزی و سیلیس دار بوده است و چرخ قابل تنظیم گاو آهن از جنس فولاد نیز است که برای کنترل کردن عمق شخم زمین از آن استفاده میشود.
گاوآهن یا خیش به عنوان یکی از مهم ترین ابزار های خاک ورزی در صنعت کشاورزی محسوب شده و برای کندن، شخم زدن، زیرو روکردن و آماده سازی زمین های کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
امروزه با مکانیزه شدن صنعت کشاورزی و باغبانی، خرید گاوآهن در دسته پرفروش ترین ها در خرید ادوات کشاورزی قرار گرفته است. منظور از مکانیزه شدن کشاورزی، بالارفتن سرعت و دقت انجام کار، برای برداشت محصولات بیشتر و باکیفیت می باشد.
قسمت های تشکیل دهنده گاوآهن شامل تنه یا سینه، صفحه برگردان، پیشانی، کفش و تیغه می باشد.
تنه به عنوان بخش اصلی در اجزای خیش در وسط آن قرار داشته و دیگر قسمت ها به آن متصل می گردند، اندازه این قسمت عموما به نوع خاک و دیگر شرایط شخم زنی وابسته می باشد.
دیگر اجزای خیش، تیغه یا سک نام دارد. این بخش هنگام شخم زنی وارد خاک شده و کاملا به آن نفوذ می نماید. این قسمت قابلیت اتصال به تیلر دارد و عموما از جنس فولاد یا چدن سخت بسیار محکم ساخته می گردد.
تیغه عمل بلند کردن خاک را به خوبی انجام می دهد
ولی در برخی موارد، قادر به خرد نمودن خاک نیست. شکل ظاهری این اجزای خیش به صورت ذوزنقه ای است که دارای دو قاعده می باشد،
که قاعده کوچک برای اتصال به صفحه برگردان و قاعده بزرگ به عنوان برنده و برش دهنده خاک مورد استفاده قرار می گیرد.
تکنیک سپهر به عنوان عرضه کننده ماشین آلات کشاورزی در جهت تولید محصولات با کیفیت، کمک شایانی به صنعت کشاورزی نموده و قصد دارد شما کشاورزان عزیز و فعالان در این حوزه را در خرید هر نوع ادوات کشاورزی راهنمایی نماید و بهترین محصولات را در اختیارتان قرار دهد.
امروزه با مکانیزه شدن صنعت کشاورزی و باغبانی، خرید گاوآهن در دسته پرفروش ترین ها در خرید ادوات کشاورزی قرار گرفته است. این نژاد مرغ و خروس برای مسابقه جنگ خروس در ایالت های امریکا است . در ایران 6 نژاد شاخص گاو وجود دارد.
گاوآهن ها شامل انواع ابزار های خاکورزی می باشند که بر حسب شرایط خاص منطقه و زمین برای شخم زمین های زراعی و باغی به کار گرفته می شوند. هایپر صنعت فامکو ارائه دهنده انواع گاوآهن های تراکتوری و ماشین آلات کشاورزی می باشد.
همانطور که گفته شد از گاوآهن به منظور خاکورزی و شخم زدن خاک استفاده می شود و انواع مختلفی دارند. خوشبختانه در ایران شرکت های مختلفی وجود دارند که سالیان زیادی است که اقدام به تولید انواع گاوآهن با جنس و کیفیت بسیار خوبی می کنند
و با اطمینان می توان گفت، گاوآهن ایرانی نسب به انواع خارجی توانسته اعتماد و رضایت مشتری را به خود جلب کند.
این گاو آهن ها به منظور شخم اولیه زمین به کار می روند. گاو آهن برگردان دار، گاو آهن نیز نامیده می شود. گاو آهن های برگردان دار، بستر کشت بذر و رشد ریشه را مهیا خواهند کرد. مکانیزم عملکرد گاوآهن برگردان دار به این صورت است که خاک را برش داده سپس به بالا می آورد
و توسط باله های زاویه دار خود، خاک را بر می گرداند و موجب زیر و رو شدن خاک و همچنین کنده شدن ریشه علف های هرز و مخلوط شدن بقایای گیاهان قبلی با خاک می شود. به منظور انتخاب بهترین گاوآهن می بایست به نوع نیاز خاکورزی زمین، متراژ زمین و نوع کشت و توان و نوع تراکتور دقت کنیم. به عنوان مثال باید توجه داشته باشیم که زمین ما در چه عمقی احتیاج به خاکورزی دارد
و این خاکورزی به منظور چه نوع کشتی است و تراکتور ما چه مدل و توانی دارد. به عنوان مثال گاوآهن تراکتور فرگوسن 285 که توان آن 75 اسب بخار می باشد، می تواند گاوآهن های نیمه سنگین را جابجا کند که به طور معمول دارای 3 یا 4 خیش می باشند. اگر تراکتور ما از نوع باغی است، گاوآهن مناسب آن، گاوآهن دو خیش باغی یا سه خیش باغی می باشد. همچنین گاوآهن های سنگین با تعداد خیش زیاد را فقط، تراکتور های زراعی 4 و 6 سیلند با توان بالا می تواند حمل کنند.
گاو آهن برگردان دار در سه نوع سوار شونده، نیمه سوار و کششی وجود دارد که هر کدام متناسب با نوع کاربری و نوع تراکتور انتخاب می شوند.
گاوآهن برگردان دار سوار شونده معمولا در زمین های زراعی کوچک استفاده شده و اندازه و وزن کمتری دارند. این گاوآهن از طریق اتصال سه نقطه تراکتور وصل شده و تمام وزن حمل و نقل آن بر روی تراکتور وارد می شود.
جهت مشاهده مقاله تنظیمات گاوآهن برگرداندار یک طرفه کلیک کنید.
گاو آهن چیست؟
گاوآهن یکی از ابزارهای خاکورزی استکه برای کندن، بریدن، شکستن لایه خاک و برگرداندن آن مورد استفاده قرار می گیرد.
