[supsystic-slider id=1 position=”center”]

تراکتور رومانی و فرگوسن

– تراکتور در دنیا

تراکتور رومانی و فرگوسن درگذشته برای گرداندن تسمه و چرخ تسمه یا تأمین توان مورد نیاز کارهای کشاورزی از ماشین‌های بخار اولیه استفاده می‌شد .

این ماشین‌ها خودرو نبودند و اغلب به کمک دام از نقطه‌ای به نقطه دیگر در مزرعه کشیده می‌شدند . اولین قدم در تحول ماشینهای بخار، تبدیل آنها به تراکتورهای کششی بود که در دهه ۱۸۵۰ اتفاق افتاد . در سال ۱۹۱۲ سازندگان موفق شدند تراکتورهایی با موتور بنزینی به بازار عرضه نمایند . با اختراع موتور دیزل توسط دکتر ردلف دیزل این نوع موتور به عنوان مولد توان بر روی تراکتورها نصب شد که خود فصل جدیدی در صنعت تراکتورسازی به شمار می‌رفت .

درسال‌های اخیرصنعت تراکتور در جهان پیشرفت چشمگیری داشته است . اکنون تراکتورها مجهز به اتاقک راننده با کلیه وسایل و تجهیزات از جمله وسایل ایمنی هستند . توان اینگونه تراکتورها زیاد و دارای جعبه دنده‌های خودکار، چهار چرخ محرک و فرمان هیدرولیک هستند . ورود گاوآهن فلزی در زمان ناصرالدین شاه رخ داد و خریداری اولین تراکتور نفتی در زمان رضاه شاه برای مدرسه فلاحت در 1325 انجام شد .

وارد شدن تراکتور و کمباین به ایران به سال 1331 بر می‌گردد و در همین سال بنگاه توسعه ماشین‌های کشاورزی آغاز به کار کرد . بر اساس مدارک باستان شناسی در شش هزار سال پیش در سالک کاشان کشاورزی انجام می‌گرفت . استفاده از تراکتور و ماشین‌های کشاورزی در ایران به دنبال اولین نمایشگاه ماشین‌های کشاورزی که در سال ۱۳۰۰ شمسی در تهران برگزار شد متداول شد . در سال ۱۳۰۸ شمسی اولین تراکتور نفتی ساده برای مدرسه عالی فلاحت در شهرستان کرج خریداری گردید تا دانشجویان بتوانند با روش کار آن آشنا شوند و آن را در مزارع برای عملیات کشاورزی به کار ببرند .

– سابقه ورود تراکتور به ایران

سابقه ساخت تریلرهای چوبی که با دام جابه‌جا می‌شد به زمان طولانی قبل از اسلام برمی‌گردد ولی تاریخ تولید و ورود تریلرهای کشاورزی که با تراکتور جابه‌جا می‌شد رسما با ورود تریلرهای رومانی در سال 1346 برمی‌گردد . آغاز فعالیت بنگاه توسعه ماشین های کشاورزی در سال ۱۳۳۱ شمسی بود . درحقیقت این اقدام ، نقطه شروع ماشینی کردن کشاورزی ایران به شمار می‌رود . در سال ۱۳۴۵ شمسی تعدادی تراکتور یونیورسال از کشور رومانی وارد و در اختیار کشاورزان مستعد گذارده شد .

از سال ۱۳۵۳ شمسی پس از تأسیس کارخانه تراکتورسازی تبریز، این کارخانه شروع به وارد کردن تراکتور مسی فرگوس و مونتاژ آن نموده است . به موازات این کارخانه، کارخانه جاندیر اراک در سال ۱۳۵۲ شروع به مونتاژ تراکتور جان دیر کرده بود . درحال حاضر اغلب قطعات تراکتور در داخل کشور ساخته می‌شود به‌طوری که تولید و مونتاژ انبوه تراکتورها علاوه بر مصارف صنعتی و کشاورزی در داخل به کشورهای دیگر نیز صادر می‌شود .

آغاز مونتاژ

مونتاژ دستی تراکتورهای یونیورسال رومانی در سه ماه آخر ۱۳۴۸ با تعداد چهار دستگاه در روز به‌صورت دستی آغاز شد و با کسب مهارت افراد و رفع شدن موانع عملیات مونتاژ در نهایت به ۱۲ دستگاه در روز بالغ شد .

کلیه تراکتورها بعد از اتمام عملیات در هر مرحله توسط کارگران در روی ریل موقت به جلو هل داده می‌شد و در مرحله نهایی تراکتور مونتاژ شده توسط یک تراکتور دیگر بکسل از خط خارج می‌‌شد و به سالن دیگر جهت کنترل کیفیت (روداژ) و انجام آزمایشات انتقال می‌یافت . به لحاظ اینکه محوطه کارگاه روداژ (آزمایش تراکتور) هنوز آماده نشده بود ، لذا مکانسین‌ها مجبور بودند که تراکتورهای تولیدشده را در خیابان وجاده های نیمه تمام کارخانه آزمایش کنند . در نتیجه رفت و آمدهای گاها بی‌هدف آنها و دود ناشی از اگزوز تراکتورهای تازه مونتاژ شده و شیطنت بعضی از راننده‌ها توجه هر تازه واردی را جلب می‌کرد .

آقای مهندس ساعدی نتوانست بیش از چندین سال در تبریز دوام بیاورد ؛ لذا با استعفا از سمت مدیریت تولید به تهران بازگشت و به جای ایشان آقای مهندس توتونچی جایگزین شد . مهندس فولادیون از شروع به کار تراکتورسازی تبریز، سکان هدایت این شرکت را در اختیار داشت .

او بیشتر وقت خود را در دفتر مرکزی در تهران سپری می‌کرد ولی برای پیگیری امور به تبریز نیز می‌آمد .

بدخشان اولین قائم‌مقام تراکتورسازی تبریز بود . جمشید ایروانی، رییس کارگاه ، بیژن صالحی مدیر تولید ، دستگاه و مدیر طرح و توسعه ، پاپیروسچی مدیر نظارت بر طرح‌های ساختمانی و مقدم مدیر پروژه ساخت تراکتورهای مسی فرگوسن از مدیران اولیه این کارخانه قدیمی بودند.

کارخانه سازی در ایران

تراکتور رومانی و فرگوسن در نیمه دوم دهه ۱۳۴۰ بود که سرانجام کارخانه تراکتورسازی تبریز شروع به کار کرد. یکی از ویژگی‌های دهه ۱۹۶۰ میلادی افزایش درآمدهای ناشی از صدور نفت از یک طرف و تثبیت ظاهری قدرت نظام سلطنتی و اعلان شدن کشور ایران به عنوان جزیره ثبات منطقه از طرف دیگر است .

ثبات اجتماعی ، وفور دلارهای نفتی و حمایت بی‌‌چون‌وچرای دولت‌های غربی از نظام موجب شد که برخلاف الزامات ناشی از تقسیم کار و اقتصاد جهانی تمایلات صنعتی در مسوولین قوت گرفته و برای نیل به آنچه که نظام «تمدن بزرگ» می‌نامید حرکت‌های رشد و توسعه و در راس آن گسترش صنایع در برنامه‌های پنج‌ساله منظور گردد .

تاریخچه تراکتور

تراکتور رومانی و فرگوسن در زمان های پیشین برای گرداندن تسمه یا تامین توان مورد نیاز کارهای کشاورزی از ماشین‌های بخار اولیه استفاده می‌کردند .

این ماشین‌ها خودرو نبودند و اغلب به کمک دام های مزرعه از مکانی به مکان دیگر در مزرعه کشیده می‌شدند . اولین قدم در تحول ماشینهای بخار، تبدیل آنها به تراکتورهای کششی بود که در دهه ۱۸۵۰ اتفاق افتاد . در سال ۱۹۱۲ سازندگان موفق شدند تراکتورهایی با موتور بنزینی به بازار عرضه نمایند . با اختراع موتور دیزل توسط دکتر رودلف دیزل این نوع موتور به عنوان مولد توان بر روی تراکتورها نصب شد که خود آغاز جدیدی در صنعت تراکتورسازی به شمار می‌رفت .

تراکتور چیست و به چه وسایلی گفته می شود ؟

تراکتور رومانی و فرگوسن این کلمه به ماشین هایی گفته می‌شود که جهت کشیدن یک بار یا یک وسیله بکار می‌ر‌ود . ‌

در واقع تراکتور وسیله ایست که برای تامین قدرت مورد نیاز جهت کشیدن وسایل و تجهیزات مورد استفاده قرار گرفته است . شاید اکثریت مردم با شنیدن کلمه تراکتور ذهنشان به کشاورزی و کاربرد این وسیله در کشاورزی برود ، ولی لازم است بدانیم که تراکتورها دارای انواع گوناگونی هستند .

مثلا تراکتورهایی با عنوان تراکتورهای صنعتی و یا راهسازی نیز وجود دارند .

تاریخچه پیدایش و سیر تکاملی

اختراع تراکتورها به شکل امروزی در حدود ۱۰۰ سال قبل آغاز شده است . نمونه‌های اولیه تراکتورها برای استفاده در مزارع و به منظور کشیدن وسایل کشاورزی مثل گاو آهن مورد استفاده قرار می گرفته است .

در این انواع اولیه برای تامین کردن توان مورد نیاز تراکتور از یک موتور بخار استفاده می شد . این موتور بخار برای آنکه کار کند به مقادیر زیادی آب و ذغال سنگ نیاز داشت . بنابراین این تراکتورهای اولیه بسیار بزرگ بودند و نیاز به مراقبت و نگهداری زیادی داشتند بطوری که گاهی برای به حرکت درآوردن و استفاده از یک تراکتور ، موتور بخار به ۱۵ نفر کارگر نیاز بود .  

تراکتور متولد می شوند

چارلز هارت و چارلز پار در سال ۱۹۰۰ یک کسب و کار در چارلز سیتی ، آیووا راه اندازی کردند و در اصل یک موتور بنزینی دو سیلندر را که توسعه داده بودند فروختند. در سال ۱۹۰۳ این شرکت ۱۵ موتور کشش خودرانندگی ساخت . مدیر فروش آن ها به عنوان بخشی از کمپین تبلیغاتی آنها کلمه جدیدی را برای توصیف محصول شان اختراع کرد که این کلمه تراکتور بود .

ارزان و همه کاره

بیشتر کشاورزان نیازی به تراکتور بزرگ نداشتند . در عوض ، آن ها جذب ماشین های کوچک و ارزان قیمت عمومی شدند که می توانستند هم کار میدانی و هم کمربندی انجام دهند . در ابتدا مشخص نبود که چه نوع تراکتورهای احتراق داخلی سبک وزن را می ساختند و به بازار می آوردند .

در سال ۱۹۱۶ نزدیک به ۱۰۰ تولیدکننده تراکتور فروخت ، اما فروش کل کوچک بود. فورد و اینترنشنال دروگر این بازار را توسط تراکتورهای تولید انبوه و درگیر شدن در یک جنگ قیمت ساختند .

تا سال ۱۹۳۲ بیش از یک میلیون تراکتور سبک وزن فروخته شده بود ، اما رقابت تنگ شد . سه شرکت دروگر بین المللی ، جان دیر، و آلیس چالمرز، بیش از ۵۰٪ از بازار را نمایندگی می کردند . 

فوردسون اولین تراکتوری بود که فورد در آمریکا به فروش رساند . به سرعت محبوب شد : فورد در سال ۱۹۲۱ ۳۶٬۰ تراکتور فروخت .

تا سال ۱۹۲۳، ۷۵٪ تراکتورهای خریداری شده در آمریکا فوردسون بودند ، اما این شرکت به نوآوری ادامه نداد . در سال ۱۹۲۸ با کاهش فروش ، فورد تولید تراکتور آمریکا را رها کرد .

ارتباط با کشور های خارجی و رشد صنایع ایران

در آن برهه خاص تاریخ ، سفرهای متعدد شاه به کشورهای سوسیالیستی اروپای شرقی با حساسیت غرب مواجه نشد و سبب شد که شاه در سفرهای خود از تمایلات این کشورها برای ایجاد روابط با ایران در جهت توسعه صنایع استفاده نماید . شاه در سفر خود به اتحاد جماهیر شوروی (سابق) قرارداد احداث کارخانه ذوب آهن را امضا کرد . احداث کارخانه ذوب آهن در ایران یکی از آرزوهای دیرینه مردم از زمان جنگ دوم جهانی بود، ولی غرب بنا به دلایل خود عملا از دادن تکنولوژی آن اکراه داشت ، ولی رهبران اتحاد جماهیر شوروی شاید به دلیل آگاهی از چنین حساسیت ملی آماده احداث آن در اصفهان شدند .

به دنبال اجرای طرح احداث کارخانه ذوب آهن، حرکت ایران در مسیر صنعت به‌ویژه صنایع سنگین شتاب بیشتر گرفت و متعاقبا عملیات اجرایی قرارداد احداث کارخانه ماشین‌سازی تبریز با کشور چکسلواکی آغاز شد .

کشورهای اروپای شرقی تنها راه ورود به بازار وسیع ایران را به درستی از کانال ارائه فناوری و اجرای طرح‌های صنعتی مشترک تشخیص دادند و در همین راستا ماشین‌سازی اراک ، ذوب آلومینیم و… و ده‌ها طرح عظیم دیگر با تکنولوژی خاص اروپای شرقی در ایران به ویژه در سه منطقه صنعتی اصفهان ، اراک و تبریز یکی پس از دیگری شروع شد .