یاتاقان چیست؟
یاتاقان به قطعه‌ای در موتور گفته می‌شود که بین میل لنگ و دسته پیستون قرار گرفته است. زمانی که دو قطعه فلزی روی هم قرار می‌گیرند حرکت و اصطکاک ایجاد شده بین آن دو باعث خرابی، شکستگی و پوسیدگی می شود، در این شرایط از یاتاقان استفاده می‌کنند تا حرکت میان آن را تسهیل کرده و اصطکاک را به حداقل برساند.
نام قطعه ای در موتور خودرو هاست. بدون شک اسم این قطعه را شنیده اید. احتمالا اصطلاح این دستگاه زدن خودرو را نیز شنیده اید. در این مقاله قصد داریم این قطعه را به همراه وظایف و کاربرد های آن به طور کامل معرفی کرده و دلایل یاتاقان زدن موتور خودرو را بررسی نماییم.
یک نوع متقدم از یاتاقانهای خطی از سه بدنه استفاده می‌کند که بر روی هم و در زیر قلم‌بند قرار دارند. گرچه هیچ مدرک قاطعی وجود ندارد اما این فناوری ممکن است به قدمت ساخت هرم گیزا باشد. خطی مدرن از اصول مشابهی استفاده می‌کنند با این تفاوت که بعضی مواقع از ساچمه به جای غلتک استفاده می‌شود.
ساده ترین چرخشی این وسیله بوش است که فقط یک سیلندر است که بین چرخ و محورش وارد می‌شود، این ساختار بوسیله غلتشی ادامه پیدا کرد که در آن بوش بوسیله تعدادی غلتک سیلندری جایگزین شد. هر غلتک به عنوان یک چرخ جدا رفتار می‌کند.
اولین غلتکی اتاق‌دار عملی در اواسط دهه ۱۷۴۰ میلادی بوسیله جان هریسون که ساعت‌ساز بود ابداع شد. این وسیله از یاتاقان برای یک حرکت نوسانی بسیار محدود استفاده می‌کرد ولی او همچنین در همان زمان از یک یاتاقان مشابه در یک وسیله واقعاً دوار در یک ساعت معمولی نیز استفاده کرد.
نقاشی لئوناردو دا وینچی (۱۴۵۲–۱۵۱۹) مطالعه بر روی یک بلبرینگ
یک مثال قدیمی از بلبرینگ چوبی که یک میز چرخنده را پشتیبانی می‌کرد، از کشتی رومی نمی در دریاچه نمی به جا مانده‌است. خرابی کشتی به ۴۰ سال قبل از میلاد برمی گردد.
گفته می‌شود لئوناردو دا وینچی یک نوع ساچمه‌ای را در حدود سال ۱۵۰۰ شرح داده است. مسئله‌ای در ارتباط با بلبرینگ‌ها، مالش ساچمه‌ها در مقابل یک دیگر است که موجب اصطکاک مضاعف می‌شود. اما مالش می‌تواند بوسیله محبوس کردن ساچمه‌ها درون یک قفس جلوگیری شود.
غلتشی اتاق‌دار در اصل بوسیله گالیله در قرن هفدهم شرح داده شد. قرار دادن یاتاقانها در یک ردیف تا سال‌های زیاد بعد از آن انجام نشد. اولین امتیاز حق ثبت کاسه ساچمه متعلق به فیلیپ وگان از کارمارتن در ۱۷۹۴ بود.
ایده فردریش فیشر در سال ۱۸۸۳ برای فرزکاری و سنگ زدن ساچمه‌ها در اندازه‌ها و گردی یکسان به کمک وسیله‌ای با ماشین تولید مناسب، اساس خلق یک صنعت مستقل بلبرینگ‌سازی را ایجاد داد.
یک حق امتیازی که به عنوان اولین حق امتیاز گزارش شده‌است، به یک تعمیرکار دوچرخه پاریسی در آگوست ۱۸۶۹ رسید. این سپس در دوچرخه‌ای که بوسیله جیمز مور در اولین دوره مسابقات جهانی دوچرخه‌سواری در جاده پاریس-روان در نوامبر ۱۸۶۹ به مقام قهرمانی رسید، گنجانده‌شد.
طراحی مدرن این دستگاه خودتنظیم به اسون وینگوئیست از شرکت تولیدکننده بلبرینگ اس‌کی‌اف در سال ۱۹۰۷ مربوط می‌شد.اولین یاتاقان غلتکی مخروطی با غلتک بریده
هنری تیمکن، یک رویاگرا و مبتکر در صنعت حمل و نقل در قرن ۱۹، امتیاز یاتاقان با غلتک مخروطی را در ۱۸۹۸ به ثبت رساند. سال بعد، او یک شرکت تأسیس کرد تا ابداعش را به تولید برساند. در طول یک سده، شرکت آنقدر رشد کرد که یاتاقانها را از همه نوعی درست می‌کرد، به‌خصوص فولاد و ارائه محصولات و خدمات مربوطه‌اش.
منظور از یاتاقان چیست ؟
بین میل لنگ و دسته پیستون است. میل لنگ و دسته پیستون به طور مداوم با یک دیگر درگیر هستند و وجود یاتاقان بین آن ها موجب می‌شود اصطکاک بین آن ها به وجود نیاید و این قطعات استهلاک پیدا نکنند.
در صورتی که دمای این قطعه بیش از حد مجاز بالا برود دیگر نمی تواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد و در نتیجه بین قطعات اصطکاک به وجود آمده و به اصطلاح، موتور خودروو یاتاقان می‌زند.
اجزای نخستین ساچمه‌های ساده و غلتکی، چوب بوده‌است اما سرامیک، یاقوت کبود و شیشه نیز کاربرد داشتند. آهن، برنز، بابیت و فولادهای دیگر، سرامیک‌ها و پلاستیک (برای مثال نایلون، پلی‌اکسی‌متیلن، تفلون و UHMWPE) همگی امروز معمولند.
یک ساعت جیبی مرصع برای کاهش اصطکاک از سنگ‌ها استفاده می‌کند و با این کار اجازه می‌دهد که زمان دقیق‌تر نگه داشته‌شود. حتی مواد قدیمی هم می‌توانند دوام خوبی داشته باشند.
برای مثال، یاتاقانهای چوبی امروزه هنوز هم می‌توانند در آسیاب‌های آبی قدیمی دیده بشوند که آب، سرد و روانکاری‌اش را تأمین می‌کند. یاتاقان زدن ممکن است باعث از بین رفتن موتور شود و باید نسبت به این نکته توجه داشته باشید.
با اصطلاح انگلیسی آن یعنی «برینگ» هم شناخته می‌شود وسیله‌ای است که امکان حرکت را بین دو جسم ایجاد می‌کند.
این قطعه که بیرینگ هم نامیده می‌شود به شکل نیم دایره است و نازک. در موتور خودرو، باید حرکت بالا و پایین پیستون توسط میل‌لنگ به حرکت چرخشی تبدیل شود تا خودرو راه بیفتد.
بنابراین میل لنگ باید به موتور نزدیک و با آن در ارتباط باشد. برای این نزدیکی و تکمیل ارتباط آن‌ها، تکمیل تبدیل حرکت پیستون به میل‌لنگ و جلوگیری از آسیب‌های ناشی از این نزدیکی، از یاتاقان استفاده می‌شود.
مواد یاتاقانی از متریال‌های نرم تهیه می‌شوند تا نقش ضربه‌گیر را نیز برای میل‌لنگ بازی کنند. لایه‌های مواد یاتاقانی به ترتیب زیر، روی پوسته قرار می‌گیرند:
این وسیله از جنس فلز است و مقاوم دربرابر حرارت و ضربه. ساختمان آن شامل یک پوسته بیرونی از جنس فولاد یا برنز و یک یا چند لایه مواد یاتاقانی می‌شود. مواد یاتاقانی از ترکیب آلیاژ فلزات قلع، آنتیموان، مس و سرب یا جیوه، قلع، گالیم و آلومینیوم به دست می‌آید. گاهی هم از بابیت، قلع و سرب استفاده می‌شود. ا
ین تغییر ترکیبات نقش مستقیم بر وزن یاتاقان دارد و در موتورهای مختلف براساس تعداد یاتاقانی که مورد استفاده قرار می‌گیرد و تاثیری که بر وزن نهایی آن می‌گذارند انتخاب می‌شوند. لایه‌های مواد یاتاقانی که به ضخامت چند هزارم اینچ هستند به تعداد مختلف در یاتاقانهای موتورهای متفاوت استفاده می‌شوند و باز هم بسته به وزن موتور این مواد در دو، سه یا چهار لایه روی پوسته قرار داده می‌شوند.
اجازه دهید با مثالی ساز و کار این وسیله را شرح دهیم. حرکت دو قطعه فلزی را روی هم تصور کنید به صورتی که بین دو قطعه هیچ قطعه تسهیل کننده حرکتی قرار نگرفته باشد. این دو قطعه در زمان کوتاهی در اثر حرارت ایجاد شده و اصطکاک، دچار خوردگی و یا شکست می‌شوند. کارایی اصلی یاتاقانها درست در همین شرایط است. یاتاقان و انواع زیرمجموعه آن، از جمله بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها ساخته شدند تا اصطکاک بین قطعات سیستم‌های مکانیکی به حداقل برسد و غلتک‌های موجود در این دستگاه، حرکت قطعات نسبت به هم را تسهیل کنند. همچنین مانع ایجاد لرزش قطعات مکانیکی و ایجاد سرو صدای ناشی از انتقال نیرو قطعات به هم باشند.
کاربرد دیگر ان ها نگهداری محکم قطعات در کنار هم است همچنین شامل دو حلقه و ساچمه در اندازه‌ها و انواع مختلف هستند که با توجه به شکل ظاهری، کاربردهای مختلفی دارند. این ساچمه‌ها در داخل حلقه قرار می گیرند و با غلتیدن بین دو قطعه، باعث تسهیل حرکات قطعات می شوند. بلبرینگ‌ها زیرمجموعه‌ای از یاتاقان ها هستند.
به قطعه ای در موتور گفته می‌شود که بین میل لنگ و دسته پیستون قرار گرفته است. زمانی که دو قطعه فلزی روی هم قرار می‌گیرند حرکت و اصطکاک ایجاد شده بین آن دو باعث خرابی، شکستگی و پوسیدگی می‌شود، در این شرایط از یاتاقان استفاده می کنند تا حرکت میان آن را تسهیل کرده و اصطکاک را به حداقل برساند. از طرفی یاتاقان مانع ایجاد لرزش قطعات مکانیکی شده و جلوی سر و صدای ناشی از انتقال نیرو قطعات را می‌گیرد. یاتاقان چینی و یاتاقان ژاپنی از جمله یاتاقانهای پرفروش موجود در بازار هستند.
یاتاقانها کاربرد دیگری نظیر نگهداری محکم قطعات در کنار یکدیگر را دارند و معمولا شامل دو حلقه و ساچمه در اندازه و انواع مختلف می‌باشند که براساس شکل ظاهری آن، کاربردهای مختلفی دارد.
ساچمه‌های یاتاقان، در داخل حلقه قرار گرفته و با غلتیدن بین دو قطعه باعث راحت‌تر شدن حرکات قطعه می‌شود.
فهرست مطالب
لزوم استفاده از گریس
این وسیله برای حرکت استاندارد به روان کننده احتیاج دارند. یکی از بهترین روان کننده‌ها گریس است که مزیت آن نسبت به سایر روان کننده‌ها، چکه نکردن آن مانند روغن و چسبندگی خوب به یاتاقان است. گریس با کم‌کردن اصطکاک بین قطعات، به پایین نگه داشتن دما سیستم مکانیکی کمک می‌کند. گریس‌ها انواع مختلفی دارند و معیار انتخاب آن‌ها سطوح مختلف ویسکوزیته، درجه سفتی و… است.
به طور کلی شامل دو زیر مجموعه بلبرینگ و رولبرینگ است. همانطور که قبلا اشاره شد، تفاوت در شکل ظاهری آن‌ها باعث ایجاد تمایز در کاربردهای انواع مختلف ان ها می‌شود. اگر دارای ساچمه‌های گرد و به شکل توپ بود، از نوع بلبرینگ است؛ اما اگر ساچمه‌های موجود در حلقه دارای اشکال مختلفی مانند سوزنی یا استوانه‌ای، مخروطی و… بود از نوع رولبرینگ است.
بهتر است بدانید بلبرینگ زیرمجموعه‌ای از یاتاقانها می‌باشد. شامل دو زیر مجموعه بلبرینگ و رولبرینگ است که با توجه به شکل ظاهری آن کاربردهای متفاوتی می‌تواند داشته باشد.
به عنوان مثال اگر این دستگاه دارای ساچمه های گرد و توپ مانند باشد، از نوع بلبرینگ بوده و اگر ساچه‌های موجود در حلقه دارای اشکال مختلفی نظیر مخروطی، سوزنی و غیره باشد از نوع رولبرینگ است. برای حرکت به صورت استاندارد و راحت نیاز به روان کننده دارند. یکی از بهترین روان کننده‌ها استفاده از گریس است.
گریس دارای مزیت‌هایی نسبت به سایر روان کننده ها می‌باشد که از جمله آن می‌توان به چکه‌نکردن و چسبندگی خوب ان اشاره کرد.
گریس‌ها دارای انواع مختلفی می‌باشند که معیار انتخاب آن سطح مورد استفاده است، سطوح مختلفی مانند: ویسکوزیته و درجه سفتی می‌تواند تاثیرگذار باشد. به طور کلی گریس با توجه به کم‌کردن اصطکاک بین قطعات و پایین نگه داشتن دمای قطعات به سیستم کمک زیادی می‌کند.
اگر بخواهیم یاتاقان ها را دسته بندی کنیم به دو تقسیم بندی کلی خواهیم رسید:
- لغزشی
- غلتشی
لغزشی را می‌توان تکیه گاهی برای قسمت های چرخنده در جهت های شعاعی و محوری تعریف کرد. این قسمت ها بین حلقه های یاتاقان و به صورت مماس با آن قرار دارند.
غلتشی از دو عدد ریگ و چند ساچمه تشکیل شده است. این ریگ و ساچمه ها بین حلقه ها و به شکل مماس قرار گرفته اند. این نوع از یک قفس ساخته شده است که صفحه های موازی برنجی و یا پلاستیکی دارد که هدف از قرار گرفتن آن ها جدا کردن ساچمه هاست.
یاتاقان ها را از لحاظ نوع حرکت نیز به دو دسته ثابت و متحرک تقسیم بندی می‌کنند.
ثابت:
این وسیله به عنوان تکیه گاه میل لنگ عمل می‌کنند و محور ثابت را به میل لنگ متصل کرده و موجب می‌شوند لقی آن تنظیم شود.
میل لنگ حرکتی دورانی دارد ولی علاوه بر آن حرکت رفت و برگشتی نیز انجام می‌دهد. زمانی که از آن ثابت استفاده می‌شود این حرکت رفت و برگشتی کنترل می‌شود و باعث می شود ضربات زیادی به میل لنگ وارد نشده وآسیب نبیند.
یاتاقان ثابت که به آن میل لنگ هم گفته می‌شود دو نیم دایره دارد که یکی از آن ها به بلوک سیلند وصل شده است و دیگری دور محور میل لنگ پیچیده و به آن متصل می‌گردد.
هر میل لنگ دارای حداقل دو یاتاقان ثابت می‌باشد. در موتور هایی که ۴ سیلندر دارند، میل لنگ توسط ۵ یاتاقان ثابت نگه داشته شده است. این وسیله ها را معمولا به صورت سوراخ دار می سازند که روغن یاتاقان با این سوراخ ها حرکت کرده و باعث شود میل لنگ حرکت روانی داشته باشد.
متحرک:
بین شاتون و میل لنگ قرار دارد و باعث می‌شود شاتون لق نشود. که به این نوع، یاتاقان شاتون نیز گفته می‌شود و شباهت بسیار زیادی به یاتاقان ثابت دارد اما در این نوع، میل لنگ آزاد است. یکی از نیم دایره های این وسیله متحرک به شاتوه متصل گردیده است و نیم دایره دیگر نیز مثل یاتاقان ثابت دور میل لنگ پیچیده و پیچ شده است اما سوراخ ندارد و روی آن شیار قرار گرفته است.
توجه داشته باشید که قطر میل لنگ از یاتاقان کم تر است. فاصله بین یاتاقان ها و میل لنگ ها را روغن پر می کند. این روغن اطراف میل لنگ را فرا گرفته و با معلق نگه داشتن آن داخل یاتاقان موجب می‌شود روان تر حرکت کند و همچنین ضربات زیاد و سنگینی به آن وارد نشود.
وظیفه یاتاقان در خودرو چیست؟
ممانعت از اصطکاک پیستون و میل لنگ. میل لنگ و پیستون در صورت نبودن یاتاقان با یک دیگر برخورد خواهند داشت و این موضوع موجب می‌شود که هر دوی آن ها خوردگی پیدا کرده و دچار استهلاک شوند. وجود یاتاقان در موتور خودرو موجب می‌شود که اصطکاک بین آن ها کاهش یافته و برخورد کم تری نیز داشته باشند.
کم کردن میزان اصطکاک بین شاتون و میل لنگ. یاتاقان با ممانعت از برخورد شدید شاتون و میل لنگ باعث از بین بردن اصطکاک بین دو قطعه می‌شود.
لق بودن میل لنگ و شاتون ها را تنظیم کرده و باعث می‌شود حرکت روانی داشته باشند. از انجراف در شفت خودرو هنگام چرخیدن جلوگیری می‌کند. ساختار محکم یاتاقان موجب می‌شود تا بستری مناسب برای سوار شدن قطعات روی یک دیگر فراهم شود. اکنون که متوجه شدیم یاتاقان چیست، باید بگوییم که یاتاقانها انواع مختلفی هم دارند در موتورهای صنعتی مختلف بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند و برهمین اساس ممکن است وظایف متعدد هم داشته باشند. اما در موتور خودرو چند وظیفه قطعی برای آن تعیین شده است که در انواع خودرو و موتورهای‌شان ثابت است. این وظایف به شرح زیر هستند.
♦ جلوگیری از برخورد پیستون و میل‌لنک و ایجاد آسیب به هریک و یا خوردگی آن‌ها در اثر این برخوردها و همچنین کاهش اصطکاک بین این دو.
♦ کاهش اصطکاک بین شاتون و میل‌لنگ، جلوگیری برخورد و ضربه به آن‌ها و آسیب‌های ناشی از این برخورد و خوردگی‌های احتمالی.
♦ تنظیم لقی میل‌لنگ و شاتون‌ها و تضمین حرکت روان آن‌ها.
یاتاقان زدن
یکی از عیب‌های مهم و حائز اهمیتی که ممکن است برای موتور ماشین اتفاق بیافتد، یاتاقان‌زدن است. اگر به یاتاقان‌زدن موتور توجه نشود و اقدام برای رفع مشکل آن صورت نگیرد، می‌تواند خسارات سنگینی را به همراه داشته باشد.
دربعضی موارد این آسیب به قدری جدی و حاد است که می‌تواند موتور را از کار بیاندازد و دیگر روشن نشود.
اما مفهوم یاتاقان زدن چیست؟
به هرعاملی که باعث دفرمه شدن و یا آسیب به یاتاقانها شود و یاتاقانها بیش از حد از میل لنگ فاصله گرفته و یا بیش از حد به آن بچسبد، روغن دیگر نمی‌تواند فضای بین این دو را پر کند که در این وضعیت می‌گویند موتور یاتاقان زده است.
اگر یاتاقان با سطح میل لنگ تماس داشته باشد و به آن چسبیده باشد، موتور به سختی و سنگینی حرکت می‌کند و باعث از کار افتادن موتور می‌شود.
همچنین اگر یاتاقان در اثر فرسوده شدن، سایش از حالت استاندارد خود خارج شود و ضخامت خود را از دست دهد، میل لنگ نمی‌تواند بدون لرزش به کار خود ادامه دهد، که در این صورت صدایی مانند تق تق و یا صدای لق زدن از جایی که یاتاقان معیوب باشد شنیده می‌شود.
وقتی درباره یاتاقن زدن خودرو صحبت می‌کنیم در واقع منظور از بین رفتن قطعاتی است که در حالت عادی باعث می‌شدند اجزای خودرو با یک دیگر اصطکاک نداشته باشند. درصورتی که این قطعات از بین بروند اجزای موتور دچار استهلاک می‌شوند و چنین حالتی ( یاتاقان زدن ) برای خودرو پیش می‌آید.
مشکلات متداولی که برای یاتاقان پیش می آید
ممکن است یاتاقان خودرو دچار مشکلاتی مانند استهلاک، شکستگی، داغ شدن بیش از حد و یا جرم گیری شود.
سایر مشکلات متداولی که برای یاتاقان پیش می‌آید به شکل ذوب شدن، خط افتادن، خستگی یا خوردگی نمایان می‌شود.
دلایل یاتاقان زدن چیست؟
دلایل مختلفی می‌تواند بر روی یاتاقان‌زدن موتور تاثیر داشته باشد که در ادامه به چند مورد از آن اشاره خواهیم کرد:
استفاده از روغن‌های نامرغوب و بدون کیفیت
یکی از دلایل یاتافان زدن می‌تواند استفاده از روغن موتور بی‌کیفیت باشد. استفاده از روغن موتور بی‌کیفیت و همچنین تعویض دیرهنگام روغن باعث می‌شود تا جرم روغن رسوب کرده و به قطعات نفوذ کند، که در این صورت قطعات موتور دچار جرم گرفتگی می‌شود.
زمانی که در روغن‌کاری قطعات، مشکلی ایجاد شود موتور نمی‌تواند به صورت صحیح کار کرده و این عدم کارکرد صحیح باعث می‌شود تا یاتاقانها در شرایط نامناسب و غیراستاندارد قرار بگیرند که نهایتا منجر به یاتاقان زدن می‌شود.
دمای موتور
یکی دیگر از این عوامل بالا رفتن دمای موتور است. بی‌آب ماندن و یا درست کارنکردن فن باعث می‌شود تا دمای موتور بالا رفته و زمانی که یاتاقانها بیش از اندازه گرم می‌شوند به درستی عمل نکرده و موجب یاتاقان زدن موتور می‌شود.
فرسوده بودن قطعات
عمربالای یاتاقانها، معیوب بودن و شکسته شدن آن‌ها یکی دیگر از دلایلی است که باعث می‌شود تا یاتاقان وظیفه خود را به درستی انجام نداده و در کار موتور اختلال ایجاد شده و در نهایت سبب یاتاقان زدن شود.
ممکن است پمپ روغن خراب باشد
درمواقعی که شما موارد فوق را رعایت کردید، از روغن باکیفیت استفاده کرده و به موقع روغن موتور را تعویض می‌کنید اما باز دچار مشکل یاتاقان زدن شدید بهتر است پمپ روغن را بررسی کنید. خراب بودن پمپ روغن باعث می‌شود تا روغن‌کاری قطعات به درستی انجام نشده و در نهایت باعث یاتاقان زدن موتور شود.
رانندگی غیر معمول
اگر به طور معمول دور موتور زیاد از حد بالا برود باعث می‌شود که یاتاقان آسیب ببیند. وقتی از روی هیجان رانندگی کنید و بیش از حد گاز بدهید باعث می‌شود قطعات فشار زیادی را متحمل شوند و این موضوع سبب می‌شود عمر مفید یاتاقان کاهش یابد.
تفاوت یاتاقان و بلبرینگ در چیست؟
هر دو جزو مهم ترین قطعه هایی هستند که در صنعت و در واقع برای یک هدف به وجود آمده اند ولی با این حال تفاوت هایی دارند که ماهیت آن ها را از یک دیگر جدا می‌سازد.
هدف اصلی که هر دوی این قطعات دارند، بهتر کردن کیفیت حرکت و چرخش قطعات دیگر است. هر دوی این قطعات در عملکرد خودرو از ساییدگی اجزای دیگر به یک دیگر، ایجاد اصطکاک و مستهلک شدن آن ها جلوگیری می‌کنند.
بلبرینگ ها جزو خانواده یاتاقان محسوب می‌شوند و از اجزای زیر تشکیل شده اند:
- قفسه
- کاسه نمد فلزی
- رینگ خارجی
- رینگ داخلی
- ساچمه
ساچمه های گرد و صیقل یافته می‌توانند تا حد بسیار زیادی اصطکاک بین قطعات مختلف را کاهش داده و موجب شوند حرکت آن ها روان تر شود.
یکی از انواع رایج بلبرینگ ها رولبرینگ است. در این نوع از بلبرینگ به جای ساچمه های گوی شکل از استوانه هایی با مقاومت بسیار بالا استفاده می‌شود.
تفاوت اصلی رولبرینگ و بلبرینگ در فشاری است که هر یک می‌توانند تحمل کنند. برای فشار های بسیار زیاد، رولبرینگ نسبت به بلبرینگ مناسب تر است چرا که سطح بیش تری از بلبرینگ با قطعات در ارتباط است و فشار بسیار بیش تری را نیز متحمل می‌شود.
یاتاق در کجای خودرو قرار گرفته و چه وظیفه ای دارد ؟
یاتاقان قطعه ای است که بین میل لنگ و دسته پیستون قرار می گیرد، درواقع به علت درگیری بین دسته پیستون و میل لنگ به صورت متداوم امکان استهلاک بالا می رود و یاتاقان با قرار گرفتن در بین این دو این روند را کاهش می دهد.
منظور از یاتاق زدن خودرو چیست ؟
با افزایش دمای بین میل لنگ و دسته پیستون این امکان بوجود می آید که یاتاقان نتواند کار خود را به درستی انجام دهد و باعث می شود که استهلاک بالا برود و به اصطلاح خودرو یاتاقان بزند.
دلایلی که باعث یاتاق زدن خودرو می شود ؟
یاتاقان زدن خودرو دلایل متفاوتی دارد که از مهم ترین آن ها می توان به : استفاده از روغن‌های نامرغوب، بالا رفتن دمای موتور، فرسودگی قطعات، خراب شدن پمپ روغن و رانندگی نامناسب اشاره کرد. همه موارد گفته شده را در متن مقاله به صورت کامل بررسی کرده ایم.
بلبرینگ و انواع آن
بلبرینگ‌ها زیرمجموعه‌ای از یاتاقانها و متداول‌ترین نوع آن هستند و هنگام خرید بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. جنس اجزای بلبرینگ‌ها از فولاد کروم یا فولاد ضد زنگ است. همه بلبرینگ‌ها از دو حلقه و ساچمه‌هایی گرد که درون آن‌ها حرکت می‌کنند، ساخته شده‌اند. به دلیل شکل گرد ساچمه‌ها، بلبرینگ‌ها به راحتی نیروهای وارده در جهت‌های شعاعی و محوری بر قطعات را تحمل می‌کنند.
از بلبرینگ در قطعاتی با بارهای سنگین نباید استفاده شود چون در وزن‌های بالا، بر اثر نیروی زیاد، بلبرینگ شکل اصلی خود را از دست داده و ممکن است بشکند. نهایتا توجه به این نکته خیلی مهم است که در هنگام تهیه بلبرینگ‌ها علاوه بر بررسی کاربرد مخصوص آن طبق مشخصات درج شده روی محصول، باید به اصل بودن و کیفیت و استاندارد آن هم توجه شود.
بلبرینگ‌ها شامل چهار دسته زیر می‌شوند:
• بلبرینگ‌های خود تنظیم
• بلبرینگ‌های کف گرد
• بلبرینگ‌های زاویه‌ای
• بلبرینگ‌های شیار عمیق
رولبرینگ
رولبرینگ‌ها نوع دیگری از یاتاقانها هستند که تفاوت در شکل ساچمه‌ها، آن‌ها را کاملا از هر نظر با بلبرینگ‌ها متفاوت می‌کند. رولبرینگ همانطور که از اسمشان پیداست، از ساچمه‌هایی به شکل رول (برای مثال استوانه‌ای) ساخته شده‌اند. جنس رولبرینگ‌ها عموما از فولاد سخت است و به همین دلیل عمر بالایی دارند. رولبرینگ‌ها نیروهای شعاعی را بهتر کنترل می‌کند. بنابراین یکی از کاربردهای اصلی آن‌ها چرخ‌های ماشین است. رولبرینگ‌ها بر اساس شکل ظاهری و کاربردهایشان، به چهار دسته زیر طبقه‌بندی می‌شوند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
• رولبرینگ استوانه‌ای
• رولبرینگ مخروطی
• رولبرینگ سوزنی
• رولبرینگ کروی
رولبرینگ استوانه‌ای
رولبرینگ سیلندر مانند یا استوانه‌ای شکل به دو نوع شناور و غیر شناور تقسیم می‌شود. نوع شناور آن قابلیت تحمل بارهای محوری در دو جهت را دارد. در نوع غیر شناور، رولبرینگ قادر به تحمل بار محوری یک طرفه است. پرکاربردترین نوع رولبرینگ، رولبرینگ‌های استوانه است، زیرا به خوبی می‌تواند بارهای شعاعی را کنترل و هدایت کند.
رولبرینگ سیلندر مانند یا استوانه‌ای شکل به دو نوع شناور و غیر شناور تقسیم می‌شود. نوع شناور آن قابلیت تحمل بارهای محوری در دو جهت را دارد. در نوع غیر شناور، رولبرینگ قادر به تحمل بار محوری یک طرفه است. پرکاربردترین نوع رولبرینگ، رولبرینگ‌های استوانه است، زیرا به خوبی می‌تواند بارهای شعاعی را کنترل و هدایت کند.
رولبرینگ مخروطی
رولبرینگ مخروطی برای مقاومت در برابر بار شعاعی و محوری طراحی شده است و به دلیل میزان بارهای شعاعی و محوری قابل حمل، در قسمت مرکزی چرخ‌های ماشین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
وب گردی تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۸/۲۰ ۱۴:۴۰ شماره خبر: ۳۷۰۹۷۸۷
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
یاتاقان چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی از صدها قطعه‌ای که در ساخت ماشین آلات و ابزار صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد یاتاقان است. حتما تا به حال نام یاتاقان را در مباحث مربوط به ماشین‌ها شنیده‌اید؛ اما شاید با کاربردها و مصارف آن آشنایی نداشته باشید. یاتاقانها کاربرد وسیعی در همه ماشین آلات مکانیکی کارخانه‌ای و صنعتی دارد.
جالب است بدانید که در هر وسیله‌ای که قابلیت حرکت و چرخش دارد، یاتاقانها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به معرفی بیشتر اتاقان، بلبرینگ، رولبرینگ و همچنین معرفی نمایندگی فروش یاتاقانها در مناسب‌ترین قیمت و با استاندارد بالا می‌پردازیم.
یاتاقان و انواع آن
اجازه دهید با مثالی ساز و کار یاتاقان را شرح دهیم. حرکت دو قطعه فلزی را روی هم تصور کنید به صورتی که بین دو قطعه هیچ قطعه تسهیل کننده حرکتی قرار نگرفته باشد. این دو قطعه در زمان کوتاهی در اثر حرارت ایجاد شده و اصطکاک، دچار خوردگی و یا شکست می‌شوند. کارایی اصلی یاتاقانها درست در همین شرایط است. یاتاقان و انواع زیرمجموعه آن، از جمله بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها ساخته شدند تا اصطکاک بین قطعات سیستم‌های مکانیکی به حداقل برسد و غلتک‌های موجود در یاتاقانها، حرکت قطعات نسبت به هم را تسهیل کنند. همچنین مانع ایجاد لرزش قطعات مکانیکی و ایجاد سرو صدای ناشی از انتقال نیرو قطعات به هم باشند.
کاربرد دیگر یاتاقان نگهداری محکم قطعات در کنار هم است. یاتاقانها معمولا شامل دو حلقه و ساچمه در اندازه‌ها و انواع مختلف هستند که با توجه به شکل ظاهری، کاربردهای مختلفی دارند. این ساچمه‌ها در داخل حلقه قرار می‌گیرند و با غلتیدن بین دو قطعه، باعث تسهیل حرکات قطعات می‌شوند. بلبرینگ‌ها زیرمجموعه‌ای از یاتاقانها هستند.
به طور کلی یاتاقان شامل دو زیر مجموعه بلبرینگ و رولبرینگ است. همانطور که قبلا اشاره شد، تفاوت در شکل ظاهری آن‌ها باعث ایجاد تمایز در کاربردهای انواع مختلف یاتاقان می‌شود. اگر یاتاقان دارای ساچمه‌های گرد و به شکل توپ بود، یاتاقان از نوع بلبرینگ است؛ اما اگر ساچمه‌های موجود در حلقه دارای اشکال مختلفی مانند سوزنی یا استوانه‌ای، مخروطی و… بود یاتاقان از نوع رولبرینگ است.
لزوم استفاده از گریس در یاتاقان
یاتاقانها برای حرکت استاندارد به روان کننده احتیاج دارند. یکی از بهترین روان کننده‌ها گریس است که مزیت آن نسبت به سایر روان کننده‌ها، چکه نکردن آن مانند روغن و چسبندگی خوب به یاتاقان است. گریس با کم‌کردن اصطکاک بین قطعات، به پایین نگه داشتن دما سیستم مکانیکی کمک می‌کند. گریس‌ها انواع مختلفی دارند و معیار انتخاب آن‌ها سطوح مختلف ویسکوزیته، درجه سفتی و… است.
بلبرینگ و انواع آن
بلبرینگ‌ها زیرمجموعه‌ای از یاتاقانها و متداول‌ترین نوع آن هستند و هنگام خرید بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. جنس اجزای بلبرینگ‌ها از فولاد کروم یا فولاد ضد زنگ است. همه بلبرینگ‌ها از دو حلقه و ساچمه‌هایی گرد که درون آن‌ها حرکت می‌کنند، ساخته شده‌اند. به دلیل شکل گرد ساچمه‌ها، بلبرینگ‌ها به راحتی نیروهای وارده در جهت‌های شعاعی و محوری بر قطعات را تحمل می‌کنند.
از بلبرینگ در قطعاتی با بارهای سنگین نباید استفاده شود چون در وزن‌های بالا، بر اثر نیروی زیاد، بلبرینگ شکل اصلی خود را از دست داده و ممکن است بشکند. نهایتا توجه به این نکته خیلی مهم است که در هنگام تهیه بلبرینگ‌ها علاوه بر بررسی کاربرد مخصوص آن طبق مشخصات درج شده روی محصول، باید به اصل بودن و کیفیت و استاندارد آن هم توجه شود.
بلبرینگ‌ها شامل چهار دسته زیر می‌شوند:
• بلبرینگ‌های خود تنظیم
• بلبرینگ‌های کف گرد
• بلبرینگ‌های زاویه‌ای
• بلبرینگ‌های شیار عمیق
رولبرینگ
رولبرینگ‌ها نوع دیگری از یاتاقانها هستند که تفاوت در شکل ساچمه‌ها، آن‌ها را کاملا از هر نظر با بلبرینگ‌ها متفاوت می‌کند. رولبرینگ همانطور که از اسمشان پیداست، از ساچمه‌هایی به شکل رول (برای مثال استوانه‌ای) ساخته شده‌اند. جنس رولبرینگ‌ها عموما از فولاد سخت است و به همین دلیل عمر بالایی دارند. رولبرینگ‌ها نیروهای شعاعی را بهتر کنترل می‌کند. بنابراین یکی از کاربردهای اصلی آن‌ها چرخ‌های ماشین است. رولبرینگ‌ها بر اساس شکل ظاهری و کاربردهایشان، به چهار دسته زیر طبقه‌بندی می‌شوند که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
• رولبرینگ استوانه‌ای
• رولبرینگ مخروطی
• رولبرینگ سوزنی
• رولبرینگ کروی
رولبرینگ استوانه‌ای
رولبرینگ سیلندر مانند یا استوانه‌ای شکل به دو نوع شناور و غیر شناور تقسیم می‌شود. نوع شناور آن قابلیت تحمل بارهای محوری در دو جهت را دارد. در نوع غیر شناور، رولبرینگ قادر به تحمل بار محوری یک طرفه است. پرکاربردترین نوع رولبرینگ، رولبرینگ‌های استوانه است، زیرا به خوبی می‌تواند بارهای شعاعی را کنترل و هدایت کند.
رولبرینگ مخروطی
رولبرینگ مخروطی برای مقاومت در برابر بار شعاعی و محوری طراحی شده است و به دلیل میزان بارهای شعاعی و محوری قابل حمل، در قسمت مرکزی چرخ‌های ماشین مورد استفاده قرار می‌گیرند.
رولبرینگ کروی
رولبرینگ‌های کروی بیشترین تحمل وزن را در بین سایر رولبرینگ‌ها دارند. معمولاً از دو ردیف غلتک بشکه‌ای شکل تشکیل شده‌اند که در دو مسیر حرکت می‌کنند. یکی روی حلقه داخلی و دیگری روی حلقه خارجی. از دیگر ویژگی‌های رولبرینگ کروی می‌توان به حداقل کردن صدا و لرزش اشاره کرد. رولبرینگ کروی در قسمت مرکزی چرخ‌های خودرو استفاده می‌شود و می‌تواند بارهای شعاعی و محوری زیادی را تحمل کند.
رولبرینگ سوزنی
رولبرینگ سوزنی همان رولبرینگ استوانه‌ای شکل؛ اما با قطری کوچک است. به دلیل قطر کم، تنها قادر به تحمل بارهای شعاعی است. بنابراین در قسمت‌هایی که امکان دسترسی محدودی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نحوه خرید انواع یاتاقان
امروزه خرید‌های اینترنتی از سایت‌ها به صورت آنلاین این امکان را فراهم می‌کند که افراد مشخصات محصولات را به دقت بررسی کرده و حتی به مقایسه قیمت‌ها با هم بپردازند. هر چه یک سایت معتبرتر بوده و بیشتر در سطح بین‌المللی فعالیت کند، اطمینان خاطر بیشتری برای خرید از سایت به مشتری القا خواهد کرد.
این اطمینان بیشتر خواهد شد وقتی که امکان تعویض قطعه خریداری شده تا ۲۴ ساعت پس از خرید امکان داشته باشد. شرکت بین المللی SKF دارای ۵۰ نمایندگی بلبرینگ SKF در سرتاسر جهان است و محصولات خود در زمینه بلبرینگ و رولبرینگ را با استاندارد بالا و کیفیت بسیار عالی عرضه می‌کند.
در آخر
بهتر است با بررسی دقیق و دوره‌ای موتور خود و همچنین قطعات موتور خودرو از آسیب‌ها و خسارات احتمالی جلوگیری کنید.
امروزه به دلیل بالا بودن هزینه‌ها و درصورت ایجاد شدن خسارت، ممکن است با هزینه‌های هنگفت و زیادی مواجه شوید.
به همین علت به شما پیشنهاد می‌کنیم، با مشاورین و متخصصین ما تماس گرفته و از محصولات باکیفیت و مورد اطمینان استفاده نمایید.
