راهنمای خرید چیلر
فهرست مطالب
چیلر چیست؟
چیلر وسیله ای است که توسط یک سیکل تبرید تراکمی یا سیکل تبرید جذبی تولید سرمایش می کند. در هنگام خرید چیلر باید دو نکته ظرفیت سرمایش و نوع آن توجه شود. چیلر ها در صنایع مختلف کاربرد دارند که می توان صنایع ساختمانی، داروسازی، غذایی و… را نام برد.
چیلر ها در مجتمع های اداری، تجاری، مسکونی، تفریحی، آموزشی، بیمارستان ها و… کاربرد بسیاری داشته و می توانند در فصول گرم دمای محیط را به شرایط دلخواه برسانند. در این مقاله راهنمایی لازم برای خرید این دستگاه به طور مفصل مورد بررسی قرار گرفته است.
اجزای اصلی چیلرها
در تمام دستگاه ها قسمت های زیر وجود دارد:
- سیستم کنترلی
- اواپراتور
- کندانسور
اواپراتور و کندانسور در حقیقت مبدل های حرارتی مبرد به آب ، مبرد به هوا یا آب مقطر به آب هستند که بنا به فن آوری و تکنولوژی و چرخه ی آن ها متفاوتند.
کاربرد:
این دستگاه در صنایع مختلف از جمله صنعت ساختمان در سرمایش مجتمع های اداری، تجاری، مسکونی، تفریحی و … در خطوط تولید صنایع مختلف از جمله داروسازی، صنایع غذایی و … و در تهویه مطبوع بیمارستانی کاربرد دارد. امروزه برای رساندن دمای محیط کنترل شده به شرایط دلخواه باید از تجهیزات مختلف و پیشرفته ای جهت تولید برودت در فصول گرم سال استفاده کرد.
این دستگاه به دو دسته کلی صنعتی و تهویه مطبوع تقسیم می شود :
- صنعتی : برای انتقال گرمای تولید شده در فرآیندهای صنعتی از آن استفاده می شود. نمونه کاربرد آن در صنعت ریخته گری ، مواد غذایی و پلاستیک است. این نوع می تواند دمای آب را تا چند ده درجه زیر صفر برساند.
- تهویه مطبوع : در ساختمان ها برای انتقال گرمای هوا و خنک کردن اتاق ها ، یکی از بهترین گزینه ها است. گاهی به عنوان دستگاه خانگی نیز از آن نام برده می شود. در هنگام خرید ان باید دقت کنید که میزان زیادی از کارایی سیستم به لوله کشی و عایق کاری درست و کارایی فن کویل ها وابسته است.
انواع چیلر
در هنگام خرید و انتخاب این دستگاه باید ابتدا نوع ان که مناسب پروژه می باشد را انتخاب کرد این دستگاه ها بر اساس سیکل تبرید به انواع تراکمی و جذبی و سانترفیوژی تقسیم می شوند و با توجه به شرایط پروژه محدودیت ها و ظرفیت برودتی مورد نیاز می توان یکی از این دو نوع را انتخاب کرد .
- تراکمی
- جذبی
- سانتریفیوژ
تراکمی
طی یک عملیات مکانیکی و با استفاده از نیروی برق به تولید برودت می پردازد. در سیستم های تراکمی، کمپرسور وظیفه ی اصلی را بر عهده دارد و با متراکم کردن مبرد چرخه را به حرکت در می آورد. این دستگاهها کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارند.
قبل از خرید چیلر تراکمی امکان تامین زیر ساختها و انرژی مورد نیاز دستگاهها را بسنجید، در پروژه های بسیاری شاهد این معضل بوده ایم که کارفرما با مشورت مهندس مشاور اقدام به خرید دستگاههای مورد نیاز کرده است و پس از آن متوجه شده است که تامین برق پروژه با هزینه ای گزاف همراه است یا تحت هیچ شرایطی اداره برق منطقه در آن بازه ی زمانی ظرفیت تامین ندارد.سیکل تبرید استفاده شده در این نوع چیلر ها تراکمی می باشد.
قسمت های اصلی سیکل تبرید تراکمی :
- کمپرسور
- کندانسور
- شیر انبساط
- اواپراتور
در سیکل تراکمی انرژی مورد نیاز جهت راه اندازی انرژی برق است و به گاز و گازوئیل جهت راه اندازی چیلر های تراکمی نیاز نمی باشد.
چیلرهای تراکمی به دو دسته تقسیم می شوند :
- تراکمی هوا خنک
- تراکمی آب خنک
تراکمی هوا خنک : در هر اقلیمی می توان از آن استفاده کرد اما دستگاه آب خنک را نمی توان در مناطق مرطوب استفاده کرد. چیلر تراکمی هوا خنک دارای کندانسور هوایی می باشد و تبادل حرارتی (تقطیر) مبرد در کندانسور با هوا انجام می شود و تراکمی آب خنک دارای کندانسور آبی می باشد و تبادل حرارت مبرد در این نوع دستگاه ها مانند چیلر جذبی با آب می باشد.
این دستگاه ها در سایزهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجا که نیاز به تعمیرات و نگهداری کمتری نسبت به سایر دستگاهها دارد، براحتی در مصارف خانگی و مجتمع های مسکونی به کار گرفته می شود. در مناطقی که رطوبت محیط آنها در فصول گرم سال بالاست و نمی توان از سیستم های تبخیری بنا به بالا بودن رطوبت استفاده کرد، سیستم تراکمی هوا خنک راه حل بسیار مناسبی است.
مثل مدل آب خنک از دو یا چند مدار مستقل سرمایش استفاده کنید. توجه داشته باشید که این سیستم ها را می توان در سطح های مختلف صدا سفارش داد. به هر میزانی که صدای دستگاه کاهش پیدا کند، طول آن افزایش می باید و ابعاد بزرگتری پیدا می کند و از طرفی راندمان آن کاهش می یابد.
دستگاه های تراکمی آب خنک : بهتر است از اواپراتور پوسته و لوله استفاده شود و دو مدار مستقل سرمایش داشته باشد زیرا در صورت تعمیر و نگهداری دستگاه نیاز به خاموش کردن کل سیستم نیست و می تواند به راحت تعمیرات آن انجام شود و یکی از مدار ها روشن باشد در این نوع کارها باید توجه شود که فرایند سختی گیری آب مدار برج خنک کننده به خوبی کار می کند. در سیستم تراکمی آب خنک مبرد در کندانسور به وسیله ی آب در گردش مدار برج خنک کننده تغییر فاز می دهد و جهت ادامه ی چرخه آماده می شود.
این سیستم ها از سالیان قدیم و به طور گسترده ای در ایران مورد استفاده قرار می گیرند. در انتخاب این دستگاه توجه داشته باشید که فرآیند سختی گیری آب مدار برج خنک کننده به خوبی صورت گیرد و دستگاهی انتخاب کنید که کندانسور آن پوسته و لوله ای باشد و دو مدار مستقل سرمایش داشته باشد. نکته ی مهم دیگر، در نظر گرفتن Shut off valve برای کمپرسور های اسکرو است چراکه در مواقع تعمیرات و نگهداری نیازی به تخلیه کامل گاز مبرد نباشد و بتوانید شیر آنرا ببندید و عملیات را ادامه دهید که در نهایت هزینه ی کمتری متحمل می شوید.
قبل از انتخاب دستگاه تراکمی باید امکان تامین زیرساخت ها برای این نوع از دستگاه ها در پروژه بررسی شده باشد. تامین برق پروژه یکی از چالش های استفاده از دستگاه تراکمی در ایران است و باید قبل از قرارداد خرید امکان دریافت برق مورد نیاز از اداره برق منطقه بررسی شود.
مزایای چیلر تراکمی
- هزینه خرید کم
- ظرفیت برودتی متنوع
- هزینه تعمیر و نگهداری کم
- امکان کنترل ظرفیت برودتی
- ضریب عملکرد بالاتر نسبت به چیلرهای جذبی
- ابعاد و اندازه کوچک تر نسبت به چیلرهای جذبی
معایب چیلر تراکمی
- مصرف برق بسیار بالا
چیلر جذبی:
این دستگاه با استفاده از گاز طبیعی و طی فرآیند شیمیایی به تولید برودت می پردازد. این تجهیز نیاز به نگهداری پیچیده و افراد متخصص دارد و بر اساس نوع ژنراتور تقسیم بندی می شود. نوع دو اثره ی بخار آن در پروژه های بیمارستانی و پروژه های مقیاس بزرگ کاربرد فراوان دارند. در انتخاب این دستگاه مهم ترین عامل که باید در نظر گرفته شود خدمات پس از فروش و تعمیرات و نگهداری دستگاه هاست.
تا حد امکان سعی کنید از سیستم های آبگرم و تک اثره ی بخار بنا به پایین بودن راندمان آن ها دوری کنید و در عوض از سیستم های شعله مستقیم یا دو اثره بخار استفاده کنید. سختی گیری آب گردش در مدار برج خنک کننده و کیفیت آب باید همیشه رصد شود تا به کندانسور دستگاه آسیب نرسد.
قسمت اصلی دستگاه جذبی :
- ژنراتور
- اواپراتور
- کندانسور
- جاذب
این دستگاه مثل چیلر آب خنک تراکمی نیاز به برج خنک کننده دارند و به دلیل حجم بالای آب در گردش بین کندانسور و برج خنک کننده میزان هدر رفته آب نسبت به چیلرهای تراکمی آب خنک بیشتر می باشد . از این دستگاه به علت داشتن برج خنک کننده در شهرهایی با رطوبت نسبی بالا نمی توان استفاده کرد .چیلرهای جذبی مصرف برق کمتری دارند .
انرژی اصلی و مورد نیاز دستگاه های جذبی از منابع گرمایی مثل بویلر ، دیگ بخار و مشعل تامین میشود .به همین علت مصرف گاز یا گازوئیل در چیلر جذبی بسیار بالا است. چیلرهای جذبی به صورت یکپارچه طراحی و ساخته میشوند . به همین علت کنترل ظرفیت سرمایش در این نوع از چیلرها به صورت بسیار کم است .
مهم ترین عوامل در انتخاب شرکت سازنده چیلر جذبی خدمات پس از فروش و تعمیرات نگهداری آن شرکت میباشد .در این نوع چیلر کیفیت آب و سخت گیری آب در حال گردش در مدار برج خنک کننده باید همواره بررسی شود تا به کندانسور دستگاه آسیب نرساند.
انواع چیلر جذبی
- تک اثره آبگرم
- بخار
- شعله مستقیم
- گاز مستقیم Direct Gas Driven
مزایای چیلر جذبی
- مصرف برق کم تر
چیلر سانتریفیوژ:
این دستگاه در ظرفیت های تبرید بالا ساخته می شود و کاربرد دارد. عملکرد اصلی و بهینه ی این دستگاه ها در بارهای جزیی است و همانطور که مشخص است از روی کمپرسور آن ها را نام گذاری کرده اند. این دستگاه مصرف برق و آب کمتر نسبت به دیگر مدل های تراکمی دارند.
در انتخاب این دستگاه به شرکت تامین کننده، سابقه و پروژه های سالیان اخیر آنها توجه داشته باشید و در ارزیابی تامین کنندگان امتیاز بالایی به سابقه و عملکرد آنها بدهید. دلیل نامگذاری این نوع چیلر ها نوع کمپرسور آنها است. شرکت سازنده باید تعهدات لازم نسبت به تامین قطعات این نوع از چیلر ها را ارائه دهد.
انواع سیستم های سانتریفیوژ
- سانتریفیوژ تک مرحله ای
- سانتریفیوژ دو مرحله ای
- سانتریفیوژ توربوکر
ظرفیت سرمایش چیلر
برای تعیین ظرفیت سرمایش چیلر باید بار سرمایشی محل مورد نظر را محاسبه کنید برای محاسبه بار سرمایش ساختمان باید به عوامل مختلف توجه کنید که این عوامل عبارتند از :
- شهر محل نصب چیلر
- کاربری ساختمان
- مساحت
محاسبه بار سرمایی باید توسط کارشناسان صورت بپذیرد.
راهنمای خرید چیلر:
برای خرید چیلر باید با افراد خبره و کارشناسان با تجربه مشورت شود. قبل از خرید چیلر باید سابقه شرکت ها بررسی گردد و لیست مشتریان شرکت ها دریافت شود و به صورت حضوری یا تلفنی با آنها صحبت شود و میزان رضایت آنها را از چیلر خریداری شده پرسیده شود.
در هنگام خرید تمامی موارد مذاکره شده باید به صورت مکتوب در قرارداد فی مابین ذکر شود. در صورتی که بخواهید تعمیر و نگهداری چیلر را به شرکت سازنده واگذار کنید لیست قراردادهای تعمیر نگهداری سالیان اخیر آنها را بررسی نمایید.
جهت تعمیرات و نگهداری آن باید از متخصصین استفاده شود زیرا با توجه به نرخ ارز و قطعات هزینه خرید یک دستگاه چیلر بسیار زیاد است و در صورت اشتباه در تعمیر و نگهداری چیلر امکان خرابی آن بسیار زیاد می شود.