وجین کن چیست؟
وجین کن و سله‌شکنی به آن دسته از عملیات خاکورزی گفته می شود که پس از بذرکاری انجام می شود . وجین و سله‌شکنی از مراحل داشت می باشند . هر دوی این عملیات هم زمان به وسیلهٔ دستگاه وجین کن یا کولتیواتور انجام می شود .
وجین ، از بین بردن علف هاى هرز به روش مکانیکى است . علف هاى هرز ، رقیب گیاه در جذب غذا و استفاده از آب و نور و هوا هستند . به این دلیل کشاورزان به‌روش هاى گوناگون سعى مى کنند علف هاى هرز را از بین ببرند .
پس از هر آبيارى يا بارندگى به‌ويژه در مراحل اوليه رشد گياه ، خاک اطراف بوته سخت مى شود که آن را ‘سله’ مى‌گويند . سله بستن مانع تهويه خاک مى‌شود و رشد گياه را کند مى کند . به‌همين دليل سله شکنى و نرم کردن خاک به‌ويژه در اطراف طوقه گياه ضرورى است . اين کار با دست (به وسيله بيل ، تيشه و فوکا) يا با ماشين (کولتيواتور) انجام مى شود . سله شکنى معمولاً با وجين همراه است .
اگر از علف کش هاى شيميائى استفاده شده باشد ، تعداد دفعات و نيروى لازم براى وجين کاهش مى‌يابد .
فهرست مطالب
وجین به دو صورت زیر انجام مى‌شود :
1.وجین دستی :
وجین دستى که با بیل، فوکا و تیشه توسط کارگر انجام مى‌شود.
2.وجین ماشینی :
وجین ماشینى که با کولتیواتور و در کشت هاى ردیفى انجام مى گیرد . اگر از علف کش هاى شیمیائى استفاده شده باشد ، تعداد دفعات و نیروى لازم براى وجین کاهش مى یابد .
ماشین وجین کن :
معمولا وجین کن های (کولتیواتور) که مرسوم است توانایی وجین کردن بین ردیفهای کشت را دارد و توانایی وجین در داخل ردیف را ندارد . تکنولوژی که در این وجین کن ها به کار گرفته شده آن را قادر به وجین کردن در داخل ردیف را می دهد .
عملیات وجین و سله شکنی ممکن است در زمان های زیر صورت گیرد :
1. قبل از کاشت :
در حالتی که بعد از عملیات خاک ورزی و تهیه بستر باران های شدید ببارد خاک سله ببندد و یا علف هرز شدید روئیده باشد . برای وجین و سله شکنی زمین های مسطح از دیسک سبک ، دندانه ، چنگک گردان و انواع کولتیواتور استفاده می کنند که به طور سطحی خاک شکسته می شود .
2. در مرحله ی سبز شدن :
اگر بعد از کاشت باران ببارد و یا آبیاری صورت بگیرد که سبب سله بستن خاک شود ، سبز شدن محصول با مشکل روبه رو می شود. این عمل در مورد محصولات هیپوجیل( مثل: ذرت ، آفتاب گردان ، گلرنگ ، پنبه ، بادام زمینی و سیب زمینی) امکان پذیر است ، چون ساقه چه آنها انعطاف کافی داشته و غیر شکننده است .
انواع وجین کن :
دستگاه وجین کن دستی چرخدار از راحت ترین ابزار باغبانی برای وجین کردن علف های هرز دستگاه وجین کن چرخدار دستی می باشد . بزرگ ترین مشکلی که باغداران با استفاده از وجین کن های دستی معمولی دارند ایجاد کمردرد شدید بعد از استفاده از این نوع وجین کن ها می باشد که این مشکل با استفاده از وجین کن چرخدار به راحتی بر طرف شده لذا هیچ فشاری بر روی پا و کمر شما نخواهد داشت و راندمان کاری شما با استفاده از این ابزار چندین برابر وجین کن های ساده می شود .
با استفاده از این ابزار باید با دقت مزرعه خود را وجین نماییم . سعی کنید علف های هرز مزرعه را تا قبل از رفتن به گل و دانه ریزی وجین کنید زیرا با رفتن و گل و انتشار دانه ها در مزرعه علف های هرز بیشتری خواهید داشت . با وجین کردن مزرعه برای کشت آماه می شود . مبارزه با علف های هرز یکی از مشکلات عمده در مزارع کشاورزی و باغبانی است که معمولا به صورت دستی با صرف هزینه و زمان زیاد انجام می گردد
برای حل این مشکل دستگاه وجین کن چرخ دار دستی طراحی و ساخته شد که علاوه بر مبارزه مکانیکی با علف های هرز ، عملیات سله شکنی و زیرو رو کردن خاک را به طور همزمان انجام می دهد .
با از بین بردن علف های هرز محصولات مطلوب ما رشد قابل توجهی می کنند . استفاده از دستگاه وجین کن دستی چرخ دار برای زیر خاک بردن علوفه هرز و تبدیل آن ها به کود آلی برای خاک ، از بهترین روش های مکانیکی توصیه شده است . ورود کلتیواتور به خاک و زیر و رو کردن سطح اشغال شده توسط علوفه هرز ، نه تنها قوه نامیه بذر را از بین می برد بلکه قسمت های سبز گیاه را در خاک دفن کرده و آن را به مرور زمان تبدیل به کود آلی برای زمین می کند .
خرید دستگاه وجین کن دستی چرخدار :
رای دفع علف های هرز در کشاورزی راه حل های متفاوتی وجود دارد و هر کشاورز باید از بین این راه حل ها کم خطر ترین راه را دنبال نماید . یکی از این راه حل ها استفاده از دستگاه های وجین کن می باشد . علف های هرز به عنوان جزء جدایی ناپذیر اکوسیستم های زراعی و غیر زراعی و یکی از مهم ترین عوامل کاهش دهنده ی محصولات کشاورزی است ، به طوری که مشکلات این گیاهان ، میلیون ها کشاورز و هزاران محقق را به خود مشغول داشته است . جالب است بدانید که روش مکانیزه وجین کردن اثرات قابل قبولی دارد .
علف های هرز دائمی با شخم اولیه کاهش می یابند . در اراضی مرطوب چندین شخم متوالی نیاز خواهد بود تا ذخیره غذایی علف هرز تخلیه گردد و در اثر کمبود ذخیره مواد غذایی گیاه قادر به جوانه زنی نخواهد بود و از بین می رود. البته این روش در مورد علف های هرز با ریشه غده ای پیشنهاد نمی شود، اما در مورد سایر علوفه هرز، یکی از بهترین روش های مورد استفاده است. علت این که دفع علف های هرز امری بسیار دشوار است به ماهیت این گیاهان باز می گردد .
علف های هرز در مقایسه با گیاهان زراعی ، در هر نسل تعداد بسیار زیادی بذر تولید می کنند و به این شکل جوانه زنی تعدادی بذر در فصل بعد را تضمین می کنند . علف های هرز توانایی تقلید از سیستم رشدی گیاهان تحت کشت اصلی را دارند ؛ بنابراین برخی روش های تخریب علف های هرز و گیاه اصلی مشترک می شود. در این صورت گزینه های کنترل علف های هرز محدود خواهد شد.
در مواقعی که علف کاملا مزرعه را پوشانده است به خصوص در باغ ها، کنار مزارع، روی پشته ی نهر ها و در چمنزار ها علف های هرز را می توان با دست یا ماشین آلات مختلف همانند دستگاه وجین کن دستی چرخ دار قبل از گل دادن چید تا بدین وسیله از تولید بذر آن ها جلوگیری شود. چیدن در مورد اغلب علف های هرز یکساله تأثیر قطعی داشته و برای کنترل علف های هرز دو ساله بایستی در سال دوم نسبت به این کار اقدام نمود.
برای کنترل علف های هرز چند ساله معمولا از این روش استفاده نمی شود زیرا به دلیل تکرار این عمل هزینه ی آن زیاد می شود . انتخاب روش مناسب دفع علف های هرز باعث کاهش هزینه های کشاورزی می شود. بذر علف های هرز پس از جدا شدن از بوته ی مادری تا زمانی که شرایط محیطی کاملا مناسب رشد آن ها نباشد ، جوانه نمی زنند و در حالت خفتگی باقی می مانند ، به همین دلیل در میان جمعیت علف های هرز بوته های ضعیف بسیار کم مشاهده می شوند ؛ به این شکل جامعه ی آن ها به طور کلی در برابر مکانیسم های کنترل علف های هرز مقاومت بسیاری نشان می دهند .
برای داشتن مزرعه ای مثمر تر باید برای کنترل علف های هرز برنامه ریزی مناسب داشت . هدف از چیدن مکرر علف های هرز به وسیله دستگاه وجین کن دستی چرخ دار چند ساله جلوگیری از ادامه ی سنتز مواد غذایی در برگ ها ، تسریع در مصرف مواد غذایی ذخیره ای در اندام های زیر زمینی و قرار دادن گیاه در گرسنگی و در نهایت از بین بردن علف های هرز است .
وجین کن نوع موتوردار دوشی :
این ماشین دارای یک موتور بنزینی چهار زمانه با قدرت تقریبی ۲ اسب بخار و دو ردیف عامل وجین کن (روتور) بوده به صورت کوله پشتی بر روی پشت اپراتور سوار می گردد . اپراتور ضمن راه رفتن در بین ردیفهای کشت ، عمل وجین را انجام می دهد . این ماشین ۱۲ کیلو وزن داشته ، ظرفیت مزرعه ای آن بین ۰.۸ تا ۱.۲ هکتار در روز متغیر است .
این وسیله وجین و شخم زنی درخت و بین ردیف های محصولات را با سرعت بسیار بالایی انجام میدهد این وسیله برروی علف زن پشتی و یا دوشی نصب کنید و با سرعت بسیار بالایی علف های هرز مزرعه را بزنید .این محصول در 3 نوع موجود می باشد .
- غلتکی تیغه تخت با عرض کار 37 سانتی متر
- غلتکی تیغه کج با عرض 30 سانتی متر و عمق کار 15 تا 20 سانتی متر این وسیله دارای 3 نوع 9 خار، 7 خار و پهلویی می باشد . قدرت موتور مورد نیاز2 اسب بخار است .
- چنگکی با عرض با عرض 32 سانتی متر
دستگاه وجین کن برنج و خشکه زاری یا وجین کن برنج سه ردیفه:
به کارگیری این نوع دستگاه وجین کن پس از انجام عملیات نشاکاری باعث حذف علف های هرز موجود در اطراف بوته های نشا شده ، هوادهی به خاک ، خروج گازهای سمی از اطراف ریشه گیاه و اختلاط بهتر کود با خاک و در نهایت سبب اثر گذاری بهتر کود اضافه شده به زمین گردد . بهترین زمان برای کار وجین در نوبت اول 9 – 12 روز پس از نشاکاری و در نوبت دوم 21 – 24 روز پس از نشاکاری می باشد .
مزایای دستگاه وجین کن برنج و خشکه زاری :
- افزایش رشد محصول
- کاهش استفاده از سموم
